Een prettige samenwerking tussen cliënten, familie, vrijwilligers en zorgprofessionals is een voorwaarde voor goede zorg en ondersteuning. Als formele en informele zorg gelijkwaardig samenwerken, ontstaat er zorg en welzijn die aansluiten bij de wensen van de cliënt. Hoe zorg je voor zo’n goede samenwerking met mantelzorgers en vrijwilligers?
1. Leer elkaar kennen
Het helpt om een persoonlijke relatie op te bouwen met mantelzorgers en vrijwilligers. Wie elkaar wil leren kennen, gaat in gesprek. Mantelzorgers hebben bijvoorbeeld belangrijke kennis over de zorgvrager, kennis die kan helpen om de zorg passender te maken. Daarnaast is het voor mantelzorgers prettig als ze zich gezien en gehoord voelen.
Elkaar leren kennen begint met contact maken. Daarom is ‘contact leggen’ de eerste stap van de COUP-methode: Contact leggen, Oudersteunen, Uitnodigen en Participeren. Aan de hand van deze werkwijze leer je elkaar gemakkelijker kennen.
- Meer weten over de COUP-methode? Lees dan meer op het kennisplein Zorg voor Beter.
Ook voor vrijwilligers is het prettig dat jij hen goed kent en andersom. Ken vrijwilligers bijvoorbeeld bij naam en als persoon. Zorg dat je weet wat zij verwachten van het vrijwilligerswerk: wat motiveert hen?
2. Zorg voor goede communicatie
Ga in gesprek met familieleden en vertel over de zorgvrager. Dat hoeft zeker niet alleen over medische zaken te gaan. Vertel eens dat de zorgvrager zo gezellig meedeed tijdens de muziekavond of een heerlijke wandeling heeft gemaakt.
Goede communicatie is in alle fasen van de klantreis belangrijk. Die kan per fase verschillen. In de beginfase heb je meer aandacht voor het goed in beeld brengen van de zorg- en ondersteuningsbehoefte. De eerste gesprekken zijn hét moment om aan te haken bij de ervaringen, kennis, vragen en wensen van mantelzorgers. In de dagelijkse praktijk kan er ook aandacht zijn voor het welzijn van de mantelzorger.
3. Ken de grenzen!
Mantelzorgers en vrijwilligers zijn van onschatbare waarde, maar ook hún inzet kent grenzen. Ga in gesprek over wensen, verwachtingen en grenzen binnen de samenwerking tussen mantelzorgers, vrijwilligers en professionals. Dit helpt om misverstanden te voorkomen en draagt bij aan een prettige samenwerking.
4. Sluit aan bij de kwaliteiten van mantelzorgers en vrijwilligers
Elke mantelzorger en vrijwilliger is anders, ieder heeft zijn eigen kwaliteiten. De een vindt het prachtig om de tuin op te knappen, de ander is op zijn best in een persoonlijk gesprek of bij een activiteit met een zorgvrager. Kan een mantelzorger of vrijwilliger doen wat hij graag doet, dan verloopt de samenwerking het best.
5. Gebruik SOFA en WIFA
In het samenwerken met mantelzorgers heb je als professional aandacht voor vier rollen van de mantelzorger. Dat noemen we ook wel samenwerken volgens het SOFA-model. SOFA staat voor Samenwerken, Ondersteunen, Faciliteren en Afstemmen. Je houdt rekening met de mantelzorger als partner in de zorg, als hulpvrager, als naaste en als expert.
Het WIFA-model kan helpen bij een meer gelijkwaardige samenwerking tussen professionals en vrijwilligers. WIFA betekent: Waarderen, Informeren, Faciliteren en Afstemmen met vrijwilligers. Bijvoorbeeld door het geven van complimenten of het afstemmen over rollen en taken.
Meer weten?
Deel deze pagina via:
