Het doel van Gewoon Bijzonder is het realiseren van betere zorg en ondersteuning aan mensen met een verstandelijke beperking, meervoudige beperking en niet-aangeboren hersenletsel. Dit gebeurt onder andere door de viziertrajecten, waarvan het Kennisplein Gehandicaptensector de uitvoerder is. Vilans is betrokken als coördinator van het kennisplein.
Werken aan inclusie
Haanstra: ‘Het VN-verdrag handicap ging op 14 juli 2016 in werking in Nederland. Hier staat bijvoorbeeld in dat mensen met een beperking mee moeten kunnen doen in de samenleving. Dat is best nog wel een opgave en vraagt ook wat van goede zorg en ondersteuning. Om dit voor elkaar te krijgen, heb je onderzoek nodig en instrumenten die zorgprofessionals en ouders van mensen met een beperking kunnen gebruiken. Het programma Gewoon Bijzonder voorziet daarin.’
Opzet van samenwerkingsverbanden
Gerth: ‘We zijn nu al 4 jaar onderweg. Een aantal grote onderzoeken zit nu in de derde fase en gaat binnenkort resultaten opleveren. Met deze onderzoeken hebben we ook gewerkt aan het opbouwen van een kennisinfrastructuur. Dit is een structuur die zorgt voor continue interactie tussen belangrijke partijen in het veld zodat kennis blijvend wordt ontwikkeld. De eerste 12 projecten zijn daarvoor gehonoreerd. Dit heeft bijvoorbeeld geleid tot samenwerkingsverbanden tussen universiteiten en zorginstellingen.’ Haanstra: ‘Het is belangrijk dat deze samenwerking er is. Want je wil niet alleen dat kennis in een boekje staat, maar ook dat het echt wordt gebruikt’.
Bundelen van kennis
Dit geldt ook voor de viziertrajecten van Gewoon Bijzonder. Haanstra: ‘Voor de specifieke doelgroepen waar deze trajecten zich op richten, was al veel kennis aanwezig. Maar deze kennis was erg verspreid, waardoor die lastig vindbaar was voor zorgprofessionals. Met de viziertrajecten wordt kennis rondom een specifieke doelgroep gebundeld. Hierdoor maken we het meer toegankelijk voor zorgprofessionals die dagelijks met deze doelgroep werken.'
Kennis was erg verspreid, waardoor die lastig vindbaar was voor zorgprofessionals.
Kennis implementeren met leernetwerk
Gerth: ‘Kennis is verder niet alleen evidencebased, maar zit ook in de hoofden van mensen op de werkvloer. Die twee soorten kennis bij elkaar brengen: daar heeft het Kennisplein een belangrijke rol in bij de viziertrajecten. Voor elke specifieke doelgroep is er een leidraad ontwikkeld voor het bijbehorende viziertraject. Zo’n leidraad wordt op het Kennisplein Gehandicaptensector steeds weer geüpdatet. Zorgorganisaties kunnen aan de slag met de kennis uit een leidraad, via een leernetwerk dat door het Kennisplein Gehandicaptensector wordt ondersteund.’
Uitwisseling tussen verslavings- en gehandicaptenzorg
Een van de viziertrajecten richt zich bijvoorbeeld op mensen met een licht verstandelijke beperking bij wie ook sprake is van problematisch middelengebruik. Het leernetwerk voor deze groep gaat binnenkort van start. Gerth: ‘Het is belangrijk dat de gehandicaptensector en de verslavingszorg meer met elkaar gaan afstemmen. Iemand met een verstandelijke beperking en een verslaving, heeft een andere vorm van ondersteuning nodig. De uitwisseling tussen beide sectoren is essentieel om een goed behandelaanbod te creëren.’
Het is belangrijk dat de gehandicaptensector en de verslavingszorg meer met elkaar gaan afstemmen.