Kennisinfrastructuur versterken
‘Het versterken van de kennisinfrastructuur krijgt de komende jaren een stimulans door structurele financiering’, zei Karlijn Kwint, programmamanager Kennisinfrastructuur Langdurige Zorg bij Vilans, bij de aftrap van deze workshop-bijeenkomst. De kennisinfrastructuur is het geheel aan activiteiten die scholen, overheid en organisatie gezamenlijk uitvoeren om kennisontwikkeling te bevorderen. Met de pijlsnelle veranderingen in de samenleving en in de zorg is die infrastructuur aan een versteviging toe.
Kennisbehoefte in de praktijk
En dat betekent anders, effectiever en met een open mind kijken naar het delen van kennis. Eén van de uitdagingen is om een brug te bouwen tussen onderzoek op wetenschappelijk niveau en de kennisbehoefte in de praktijk van de zorg. Daar zit op dit moment een spanningsveld. Karlijn Kwint: ’Onderzoekers en medewerkers in de zorg vinden elkaar nog onvoldoende terwijl ze elkaar enorm veel te bieden hebben om zorg te verbeteren.’
Toepasbaarheid kennis
Nog zo’n uitdaging: beschikbare informatie op maat aanbieden, zodat kennis die nu ongebruikt op de plank ligt, ook voor iedereen toepasbaar is. Hoe weten we dan bij het leveren van maatwerk wie exact waar behoefte aan heeft. Karlijn: ’Het is hoog tijd om een community te vormen die inzichtelijk maakt wie waar mee bezig is op het gebied van kennis en onderzoek.’
Zo’n community beperkt zich niet tot één sector. Want dat is zo verfrissend aan nieuwe aanpak: het overbrengen van kennis is bij voorkeur sector overstijgend. Ouderenzorg kan leren van gehandicaptenzorg en vice versa. Karlijn: ‘Er is zoveel bij elkaar te ontdekken, waarom zou je je beperken tot je eigen sector.’
Enquête: Google verslaat vakbladen en onderwijs
De zorg is op zoek naar een nieuwe aanpak in kennisoverdracht. Dat blijkt ook uit een recente enquête waaraan 75 medewerkers uit 70 organisaties voor ouderenzorg en voor gehandicaptenzorg meededen. Vakbladen waren 10 jaar geleden - naast onderwijs - misschien nog bij uitstek de ingang om kennis te verwerven. Anno 2018 wordt vooral via Google gezocht naar kennis, zo wijst de enquête uit. Ook het rechtstreeks vragen aan deskundige collega’s scoort hoog. Er is vooral behoefte aan sector-overschrijdend leren en aan een betere koppeling van wetenschappelijk onderzoek aan praktijkbehoeften.
Zelfsturing belemmert effectieve kennisoverdracht
Toch zijn er ook belemmeringen, zo blijkt uit de enquête. ‘We hebben vaak gewoon te weinig tijd om te investeren in kennisoverdracht. We komen daardoor niet toe aan het werken in samenwerkingsverbanden’, zegt meer dan de helft van de geënquêteerden. Ook zelforganisatie (of zelfsturing) ziet een derde van de ondervraagden als een sta-in-de-weg om meer te doen aan het effectiever oppakken van kennis. Maar ook die laatste belemmering heeft wellicht met tijd te maken.
Lees meer over kennisdeling