Er waren enkele vragen die meerdere malen door mijn hoofd spookten tijdens deze opdracht. Waar komen de registraties toch vandaan die niet in de wet staan? Waarom worden veel registraties als verplicht gezien terwijl ze dat helemaal niet zijn?
Deze blog is geschreven door Linsey Schaftenaar, zij is jurist bij adviesbureau Zorg Zaken Groep
Vragen uit de praktijk
Voor ik goed en wel kon beginnen, kwamen er via een oproep op de website van Vilans al diverse vragen uit het veld. Bijvoorbeeld over de geldigheid en het actualiseren van een niet-reanimatieverklaring. Ik ben gaan onderzoeken waar de verwarring lag. Wat blijkt? Op tal van websites staat dat een penning de enige rechtsgeldige verklaring is en dat actualisatie verplicht is. Dit is fout.
Elk schriftteken kan voldoende zijn, ook een briefje of zelfs een tatoeage. De keuze om een niet-reanimatieverklaring te maken, in te trekken of te actualiseren ligt bij de cliënt. Daar heeft een zorgmedewerker of ambulancemedewerker niks mee te maken.
Van misverstand naar algemene praktijk
Dit is een voorbeeld, maar natuurlijk zijn er nog veel meer registraties die dagelijks worden gedaan en berusten op misverstanden. Waar komen die misverstanden vandaan? Er kunnen dus onwaarheden op het internet staan, maar het kan soms ook misgaan wanneer een wet alleen een kader biedt, dat de zorgaanbieder zelf moet invullen. Dit kwam ik onder andere tegen bij HACCP.
Zo’n kader zorgt vaak voor verwarring, want wanneer voldoe je eraan en wanneer gaan de registraties te ver? Hiervoor zijn richtlijnen gemaakt, maar die zijn niet verplicht en kunnen ook verder gaan dan voor de wet nodig is. Bang voor zware straffen, besluiten veel zorgaanbieders dat voorkomen beter is dan genezen en dus maar alles te registreren. Zo komen de vele en vaak onnodige registraties dus tot stand.
Het effect van wetswijzigingen
Maar ook als het overzicht er eindelijk is, ben je er nog niet. Recht is altijd in beweging en dat heb ik geweten ook. Na vele uren schrijven, schrappen en overleggen stond een prachtig hoofdstuk over kwaliteit en klachten op papier. Tijdens het schrijven wist ik dat er een wetswijziging aan ging komen, maar zolang deze nog niet was aangenomen bleef het onzeker of en wanneer deze van kracht zou worden.
Terwijl het hoofdstuk klaar lag om naar de vormgever te worden gestuurd, besloot de Eerste Kamer dit oude en eerder uitgestelde wetsvoorstel aan te nemen. Omdat dit wetsvoorstel de gebruikte wetten vervangt kon dus het hele stuk op de schop. Dit is zo kenmerkend voor de zorg. Als je de wet- en regelgeving eindelijk begrijpt en hebt toegepast in jouw zorginstelling, wordt de boel weer overhoop gegooid en is je kennis alweer verouderd. Het naleven van de wet- en regelgeving wordt er zo niet eenvoudiger op.
Overzicht registraties
De zorg heeft het al met al niet makkelijk. Er is heel veel informatie, waardoor het lastig is om alles op een rij te hebben en actueel te houden. Dat heb ik wel gemerkt bij het schrijven van dit overzicht. Ik snap na deze opdracht nog iets beter waardoor zorgaanbieders en zorgmedewerkers soms in verwarring raken van bepaalde registraties en er onnodig wordt geregistreerd.
Veel van deze verwarring ontstaat door foutieve informatie op internet, vage regels en nieuwe wetgeving. Met het overzicht hopen we deze verwarring en de onnodige registraties weg te nemen. Zo zal er meer tijd overblijven voor dat waar het in de zorg echt om gaat en dat is de cliënt.
Meer informatie over registratielast