Stimuleren ‘lerend vermogen’ succesvol bij mensen met dementie
Uit onderzoek blijkt dat vooral bij mensen met ernstige dementie een hoge mate van betrokkenheid in activiteiten zorgt voor positieve gevoelens en minder rusteloos gedrag. Hiervoor moet dan wel een beroep worden gedaan op hun lerend vermogen.
Ergotherapeut Manja Trouw en lecturer practitioner Mari Groenendaal van WoonZorgcentra Haaglanden (WZH) zijn actief met de methode ‘lerend vermogen bij dementie’. Groenendaal: ‘Lerend vermogen is geen doel op zich, je past het toe om activiteiten die van betekenis zijn te stimuleren. Dit dwingt tot persoonsgericht kijken.’ Het uitvoeren en behouden van activiteiten is belangrijk, omdat uit onderzoek blijkt dat ze een positief effect hebben op fysieke functies, cognitieve status, neuropsychiatrische symptomen en kwaliteit van leven. Ook hebben ze een gunstig effect op zingeving, zelfvertrouwen, plezier, creativiteit en zelfstandigheid.
Kennisnetwerk Dementie
Trouw en Groenendaal deelden hun ervaringen op het kennisnetwerk Dementie dat plaatsvond op 4 oktober. Dit netwerk richt zich namelijk op het ophalen van goede voorbeelden bij de deelnemende organisaties en kijkt hoe onderzoek hieraan kan bijdragen of aan heeft bijgedragen. Wij faciliteren dit proces van kennisdeling.
Rollator met bloemen
Een andere methode is emotieleren. Daarbij leren mensen met dementie iets nieuws aan, door het gebruik van sterke emoties. Zo ging mevrouw van Dijk graag een blokje om in het verpleeghuis waar ze verbleef, maar vergat daarbij telkens haar rollator, terwijl ze wel moeilijk liep. Trouw versierde samen met mevrouw de rollator met gehaakte bloemetjes en plantjes. Dit zorgde voor een positieve beleving en emotie. Onder het versieren bleef mevrouw Van Dijk hardop herhalen hoe mooi en leuk ze haar rollator vond. Sindsdien is ze haar rollator nooit meer vergeten.
Hoe achterhaal je betekenisvolle activiteiten?
Deelnemers van het netwerk gingen met elkaar in gesprek over hoe je kunt ontdekken wat betekenisvolle activiteiten voor iemand met dementie kunnen zijn. Het probleem is nu dat er nog te vaak een knip wordt gemaakt tussen wat iemand thuis altijd doet en de activiteiten in het verpleeghuis. Terwijl er veel informatie over betekenisvolle activiteiten valt op te halen bij naasten, dagopvangbegeleiders, of door van tevoren een keer op huisbezoek te gaan.
Schaatsmedailles aan de muur
Marion de Leeuw, ergotherapeut bij WZH, geeft tips op grond van haar ervaringen die ze met huisbezoeken opdeed: ‘Je ziet al heel veel als je bij iemand thuiskomt. Er hangen bijvoorbeeld schaatsmedailles aan de muur, of er staat een piano in de woonkamer. Naar aanleiding daarvan kan je in gesprek gaan. Daarin is het belangrijk om aanknopingspunten te vinden. Bijvoorbeeld: wat voor activiteiten ging de persoon met dementie doen nadat hij met pensioen ging? Of: waar mag je iemand voor wakker maken?’
Stapeltje wasgoed
Momenteel werkt WZH aan de documentaire ‘Kunnen zijn wie je bent’ die het belang van betekenisvolle activiteiten onderstreept. In de film komt de partner van een vrouw met dementie aan het woord, die geduldig haar gewoontes documenteert: ‘Ik legde altijd een stapeltje wasgoed klaar. Dan ging ze dat opvouwen. Als ik haar hier een compliment over gaf, dan straalde ze enorm.’
Meer over dementie
Deel deze pagina via:
