NOA maakt vliegende start met ouderengeneeskunde aan huis

Het Netwerk Ouderengeneeskunde Amsterdam (NOA) bestaat pas anderhalf jaar, maar het aantal verwijzingen door huisartsen stijgt al flink. NOA biedt ouderengeneeskunde aan huis in Amsterdam en Diemen. Inmiddels kennen bijna alle huisartsenpraktijken het netwerk. Samen bouwen ze aan de medisch generalistische zorg in de regio Amsterdam.

‘Het stijgende aantal verwijzingen geeft de urgentie en het nut van NOA aan’, zegt projectleider Barbara Wendrich tijdens de online Netwerkbijeenkomst MGZ van Vilans. Dat is best een prestatie in een stad met ruim 800.000 inwoners en een ingewikkeld zorgveld. Door de vergrijzing telt Amsterdam steeds meer thuiswonende ouderen met complexe problematiek. De stad heeft meer dan tweehonderd huisartspraktijken en meerdere VVT-organisaties. Ook is de financiering versnipperd en kent iedere partij zijn eigen werkwijzen rondom de zorg voor ouderen.

Save the date: Landelijke Netwerkdag MGZ

Zet het vast in je agenda: op 22 november is de Landelijke Netwerkdag MGZ in Midden-Nederland (locatie volgt).

Vliegende start

‘Vooraf hebben we de zorgprofessionals zelf laten meedenken en meebouwen’, vertelt projectleider Wendrich. ‘We zijn begonnen met het formuleren van de gezamenlijke droom, die iedereen ook echt voelde. Dat was heel belangrijk voor het draagvlak en vertrouwen tussen de organisaties en elkaar. Ook zijn de huisartsen betrokken’, vertelt de projectleider.

Met de verschillende ketenpartners ging NOA in september 2022 ‘vliegend van start’, vertelt specialist ouderengeneeskunde Ed van den Brekel. In het eerste jaar telde NOA al 1.100 verwijzingen van 150 verschillende huisartsenpraktijken. Dat is nu opgelopen naar maandelijks ruim 110 verwijzingen, waarvan ruim 80 procent thuisconsulten. Huisartsen schakelen NOA voornamelijk in bij algehele achteruitgang van hun patiënt en cognitieve problemen, maar het netwerk ziet ook de vraag naar geriatrische assessment toenemen.

Thuisconsult

Het NOA biedt vier diensten wijkgericht aan: telefonisch collegiaal overleg (door de SO), deelname aan het MDO, thuisconsultatie en een cognitieve screening bij ouderen met een migratieachtergrond. De specialist ouderengeneeskunde: ‘Een thuisconsult proberen we binnen twee tot drie weken te doen in overleg met de patiënt en huisarts. Als alles duidelijk is volgt er een uitslaggesprek. Het NOA werkt ook samen met andere zorgprofessionals, zoals verpleegkundig specialisten en psychologen. Huisbezoeken worden per discipline, maar ook in combinatie gedaan.’

De verwijzing van de huisarts komt via ZorgDomein bij het NOA Coördinatiepunt binnen. De coördinatoren zetten de vraag door naar de betreffende VVT-organisatie in de wijk. Daarna volgt vaak een huisbezoek en een terugkoppeling met een advies aan de huisarts. ‘Die kan daar vervolgens vaak mee verder. Het is een gesloten cirkel van aanmelding tot afronding.’

Huisarts blijft hoofdbehandelaar

De huisarts blijft altijd hoofdbehandelaar, de specialist ouderengeneeskunde neemt de behandeling niet over, ook niet in complexe situaties. Van den Brekel: ‘Wij ondersteunen de huisarts in de vragen die er zijn. We merken dat er in sommige situaties een wens is tot medebehandeling. Als NOA zorgen we in ieder geval voor een heel duidelijk behandelplan naar de huisarts, zodat het ook voor de avond-, nacht- en weekenddienst klip en klaar is hoe zij moeten handelen.’

Context van de cliënt

Een belangrijk onderdeel van de dienstverlening is het MDO. Dit multidisciplinair overleg vindt meestal plaats in de huisartsenpraktijk. De specialist ouderengeneeskunde: ‘We zien veel meerwaarde in een structureel MDO, zodat we vroegtijdig en laagdrempelig betrokken kunnen worden bij vragen over ouderen in de thuissituatie. Binnen de ouderengeneeskunde kijken we verder dan de klachten alleen. We kijken ook naar de wensen en de context van de patiënt. Dit nemen we mee voor een zo groot mogelijke kwaliteit van leven.’

Enkele tips van het Netwerk Ouderengeneeskunde Amsterdam

Ga starten door het te doen! Laat financiering of juridische structuur niet leidend zijn.
Zorg voor een goede afstemmingsstructuur tussen alle verschillende partijen, maar ook voor voldoende mandaat zodat je slagvaardig aan de gang kan.
Maak er geen doel van om organisaties intern te veranderen. Richt je vooral op gezamenlijkheid in de dienstverlening en het bereiken van je meerwaarde.

Resultaat én uitdagingen

Volgens projectleider Barbara Wendrich draagt ouderengeneeskunde aan huis bij aan betere zorg in Amsterdam en Diemen. ‘Patiënten wonen met meer kwaliteit langer thuis, verpleegopname wordt uitgesteld, het voorkomt crises door vroegtijdige inzet van de specialist ouderengeneeskunde en ondersteunt de huisarts en mantelzorger.’ Maar er zijn ook uitdagingen, zoals de zorg kostendekkend krijgen omdat de GZSP (Geneeskundige Zorg voor Specifieke Patiëntgroepen) niet toereikend is. Ook moet de samenwerking met veel verschillende partijen continu worden afgestemd, en is het vanwege de verschillende patiëntendossiers moeilijk om dossieronderzoek te doen.

IZA-gelden

NOA kan de aankomende jaren grotere stappen zetten dankzij de goedkeuring van het transformatieplan binnen het IZA. Projectleider Wendrich tot slot: ‘Hiermee willen we ons professionaliseren en blijvend op de kaart zetten. Ook zijn we betrokken bij onderzoek, zijn we actief met keuzestages voor SO’s en proberen we studenten in het onderwijs al vroeg te enthousiasmeren voor het werken in de eerste lijn.’

Benieuwd naar de andere sessies?

Lees terug over wat tijdens de sessies voorbijkwam: