Het belang van ervaringskennis: wat hebben we dit jaar bereikt?

Ervaringskennis wordt steeds belangrijker. Daarom hebben kennisorganisatie Vilans en het Kennisplein Gehandicaptensector daar steeds meer aandacht voor. Onderzoeker Jessica Michgelsen van Vilans. ‘Door meer met ervaringskennis te werken, worden we scherper op wat goede zorg betekent.’

Waarom is het thema ervaringskennis zo belangrijk?

‘Er is al veel kennis uit de wetenschap en de praktijk. Ervaringskennis is de derde kennisbron. Uiteindelijk doen we ons werk voor mensen met een langdurige zorgvraag: ouderen, chronisch zieken en mensen met een beperking. Daarom moeten we ook echt hun stem horen. We kunnen gewoon niet zonder als je de zorg beter wilt maken. Als Vilans willen we dan ook meer doen met ervaringskennis en ervaringsdeskundigheid.’

Hoe kijk jij terug op het afgelopen jaar en alle stappen die zijn gezet?

‘We hebben als Vilans werksessies georganiseerd met de LFB: de belangenvereniging voor en door mensen met een beperking. Ook hebben we een brainstormsessie georganiseerd voor collega’s. Wat vind jij nou belangrijk als het gaat om ervaringskennis? Daarnaast hebben we aan collega’s prikkelende vragen gesteld. Dit deden we op een speelse manier door pepers uit te delen. Een collega heeft een vlog opgenomen samen met haar dochter die een beperking heeft. En een van onze bestuurders heeft benadrukt in een toespraak waarom ervaringskennis zo belangrijk is.’

Wat zijn de mooiste ontwikkelingen van de afgelopen tijd?

‘Ik ben enorm trots op wat we al bereikt hebben met elkaar. We zijn begonnen met een klein clubje bij Vilans om meer te doen met ervaringskennis en ervaringsdeskundigheid. Inmiddels hebben we veel meer medewerkers bereikt. In dit proces werken we samen met ervaringsdeskundige collega Mireille de Beer. Zij houdt ons scherp en concreet.’

Wat zou je aan andere organisaties willen meegeven als het om ervaringskennis gaat?

‘De ene organisatie is verder dan de andere als het gaat om samenwerken met ervaringsdeskundigen. Terwijl je een belangrijke “manier van kijken” mist als je niet vanuit ervaringskennis werkt. Als Vilans willen we er in ieder geval echt meer mee gaan doen. De eerste stap is in ieder geval dat je medewerkers voorlicht over het belang ervan: de waarom-vraag. Ook vraagt het om geduld. Het echt aan de slag gaan met ervaringskennis is een proces van jaren.’

Wat betekent ervaringskennis voor jou persoonlijk?

‘Dat ik meer effect kan bereiken met mijn werk. Zo wil ik graag de zorg verbeteren en van betekenis zijn. Dat laatste lukt niet goed als je alleen maar theorie leest. Je wilt ook gevoel krijgen bij de praktijk. Het raakt me als ik persoonlijke verhalen hoor. Bijvoorbeeld mensen die op jonge leeftijd dementie krijgen. Die hebben meegekeken met de kennisproducten die we ontwikkeld hebben voor betere zorg en ondersteuning. Hun verhalen kwamen echt binnen bij zorgprofessionals die niet zo vaak in aanraking komen met deze groep, zoals huisartsen en bedrijfsartsen. Ze gaven allemaal aan dat een persoonlijk verhaal met ervaringen veel beter blijft hangen dan een stukje theorie erover lezen. Dan weet je dat een project echt is geslaagd.’