Spraakgestuurd rapporteren drie keer zo snel

Spraakgestuurd rapporteren is een nieuwe manier van verslaglegging, waarbij technologie voor spraakherkenning wordt gebruikt. Medewerkers kunnen praten in plaats van typen, wat leidt tot een betere kwaliteit. 

Krachten gebundeld voor verdiepend onderzoek

Ondanks eerder onderzoek was er nog veel te leren over de effecten van spraakgestuurd rapporteren. Kennisorganisatie Vilans, de HAN University of Applied Sciences en Anders Werken in de Zorg (AWIZ) voerden verdiepend onderzoek uit bij zorgorganisaties. AWIZ is een landelijk samenwerkingsverband dat innovaties in de zorg stimuleert. Het onderzoek werd uitgevoerd in opdracht van Digizo.nu, dat zich richt zich op het breed opschalen van bewezen digitale en hybride zorg. 

De zorgmedewerkers typten rapportages op laptop of telefoon of spraken deze juist in. Verder bracht een vragenlijst bij 293 zorgmedewerkers van 14 verschillende zorgorganisaties de acceptatie, werkdruk en werkplezier in kaart. Ook werd kwalitatief onderzoek gedaan naar cliëntervaringen en mogelijke knelpunten. De resultaten laten zien dat spraakgestuurd rapporteren meerwaarde heeft voor de zorg.

Tijdsbesparing

Spraakgestuurd rapporteren kost significant minder tijd dan getypt rapporteren. Op de telefoon gaat dit 3,5 keer zo snel (34 seconden inspreken versus 122 seconden getypt). En vergeleken met typen op een laptop gaat spraakgestuurd rapporteren 2,3 keer sneller (43 seconden inspreken versus 102 seconden getypt). Doordat mensen over het algemeen sneller typen op een laptop dan op een telefoon is daar de tijdwinst kleiner. 

Maar hoe ervaren zorgmedewerkers dit? Van de deelnemers aan het onderzoek ervaart 54% dit ook zo. Slechts 29% heeft juist het idee dat het (veel) meer tijd kost. De tijdsbesparing is tijdens een gecontroleerde setting gemeten binnen de context van de zorg. Deze setting was nodig om het verschil zuiver te meten, maar in de praktijk kan dit toch anders zijn, omdat de zorgpraktijk storende factoren kent. 

Gebruikservaring

De zorgmedewerkers die deelnamen aan dit onderzoek ervaren spraakgestuurd rapporteren als nuttiger naarmate ze het langer gebruiken in de praktijk. De tijdsbesparing blijkt echter geen merkbare invloed te hebben op de ervaren werkdruk. Door de hoge werkdruk voelen medewerkers weinig ruimte om spraakgestuurd rapporteren goed uit te proberen en te integreren in hun werkproces. 

Het vereist een andere manier van rapporteren, waarbij de zorgmedewerker eerst moet bedenken wat te zeggen, om het vervolgens in te spreken. Tijdens typen hebben ze meer denktijd voor hun formulering. Wel gaven meerdere deelnemers aan dyslexie te hebben. Voor hen bleek spraakgestuurd rapporteren stressverlagend te werken.  

Kwaliteit van rapporteren

De software van spraakgestuurd rapporteren maakt over het algemeen een goede vertaling van spraak naar tekst. De foutratio is kleiner dan 5% en is lager via de laptop dan via de smartphone. Dit komt mogelijk doordat gebruikers hun smartphone op veel verschillende manieren vasthouden of neerleggen, waardoor zij niet altijd direct in de microfoon praten. Daarnaast is er geen effect gevonden van spreken met een accent. 

Cliëntenbetrokkenheid

Volgens een aantal zorgmedewerkers kan spraakgestuurd rapporteren in het bijzijn van de cliënt de betrokkenheid van de cliënt vergroten. Ervaringen uit de praktijk laten dit effect nog niet zien. Ondanks de ervaren voordelen zijn er drempels. Zorgmedewerkers voelen zich nog ongemakkelijk bij het hardop bespreken van gevoelige informatie in het bijzijn van cliënten, vooral bij cliënten met cognitieve problematiek. 

Ook is het intramuraal een uitdaging om een rustige plek te vinden om spraakgestuurd te rapporteren, waarbij de privacy gewaarborgd blijft. Het vraagt dus nog flink wat aandacht om spraakgestuurd rapporteren te kunnen integreren in het werkproces.