Een cliënte had veel last van slaapproblemen, waardoor ze snel overprikkeld raakte als ze in de groep kwam. Ze trok zich dan terug op haar kamer. De slaapproblemen bleven. Met de inzet van slaaprobot Somnox ging ze beter slapen, waardoor ze weer energie heeft voor contact. Ze woont nu zelfs zelfstandig met begeleiding. Joël: ‘Zorgtechnologie kan fysieke contacten juist verrijken!’ Huidige inzet: 15 cliënten. Opschalingswens vanuit meerdere locaties.
Zorgtechnologie helpt cliënt en zorgprofessional vooruit
Profila Zorggroep heeft met ondersteuning vanuit de Innovatie-impuls verschillende technologische oplossingen geïmplementeerd. Die worden ingezet wanneer deze passen bij de ondersteuningsbehoefte van een cliënt. Met meer kwaliteit van leven en arbeidsbesparing als resultaat. Het vraagt wel tijd om de organisatie op alle lagen hier goed op in te richten. De resultaten, aanpak en inzichten op een rij.
‘De duurzame implementatie van zorgtechnologie gaat niet over een eenvoudige app installeren en dan aan de slag. Het gaat over visie op de zorg die je biedt aan je cliënten. Je kijkt welke ondersteuningsbehoefte de cliënt heeft op welk moment, zodat die zich kan blijven ontwikkelen, zelfredzamer is en meer eigen regie heeft. Welke zorgtechnologie sluit daar vervolgens bij aan? Wat vraagt dat van een medewerker, van een verwant en van alle processen? Alles en iedereen in de organisatie moet meedoen. Het gaat om een andere manier van werken en denken.
Zo is er een cliënte die normaal gesproken niet zoveel praat en zichzelf opsloot in haar huis. Op een gegeven moment ging ze meer van huis en ondernam ze activiteiten, alleen en soms ook met anderen. Ze wilde met iedereen delen hoeveel zorgtechnologie haar daarbij heeft geholpen. Dan ervaren we ook waar we het voor doen: meer eigen regie en kwaliteit van leven voor onze cliënten. Dat vind ik mooi!’, vertelt Joël Bax, manager Strategie & Innovatie van Profila Zorggroep.
Innovatie-impuls 1: plek van zorgtechnologie in dagelijkse zorg
Profila Zorggroep deed mee aan de Innovatie-impuls 1 om te ontdekken welke plek zorgtechnologie kan hebben in de dagelijkse zorg en ondersteuning. Een adviseur van de Innovatie-impuls heeft geholpen bij het in kaart brengen van de behoeften van de cliënten en de zorginhoudelijke vraagstukken waarbij zorgtechnologie mogelijk bij kan helpen. De deelname heeft gezorgd voor een beweging op verschillende plekken in de organisatie. Zo is er formeel de nieuwe rol van eHealth-ambassadeur toegevoegd aan de organisatie: de schakel tussen zorgteam en projectteam.
Inmiddels (2023) zijn er 15 eHealth-ambassadeurs gekoppeld aan de diverse eHealth-projecten binnen de organisatie. De planning is dat elk team in 2024 een eHealth-ambassadeur heeft. Lees meer over het samenstellen van een projectteam in de Innovatie-route, fase 1, etappe 2.
Processen zijn goed georganiseerd
Innovatie in het algemeen en de inzet van eHealth zijn de afgelopen jaren op procesniveau goed georganiseerd. ‘We kunnen niet anders, zorg moet je betaalbaar en kwalitatief goed organiseren. Dat kan alleen door slim samen te werken en te innoveren. Onze processen zijn gericht op het voortdurend blijven leren en optimaliseren.’
Zo is in de kaderbrief innovatie met daarbij de te verwachten opbrengsten goed geborgd. Het managementteam en de teamleiders zijn gecommitteerd. Maandelijks vinden evaluaties met teams plaats over de inzet van ‘blended begeleiden’ en behandelen: een combinatie van het inzetten van technologische en online toepassingen en fysiek ontmoeten.
Innovatie is echt verankerd in de organisatie: van HR en afdeling Kwaliteit tot aan de relatie cliënt-medewerker. Hier wordt prioriteit aan gegeven en ruimte voor gemaakt. Dit is nodig om het proces van goede zorg voor zowel cliënt als medewerker verder te kunnen brengen.
Hoe ziet het proces eruit van toekomstgericht werken met technologie?
Er is een succesvol traject voor ‘blended begeleiden’ ontwikkeld. Bij de inzet van zorgtechnologie moet er eerst draagvlak zijn bij het projectteam. Dit team bestaat uit een lijnverantwoordelijke, gedragsdeskundige en een vertegenwoordiger van de eindgebruiker, de cliënt. Daarna volgt de klantreis die ieder team (bijvoorbeeld dagbesteding) heeft gemaakt op basis van persona’s. Deze klantreis laat de instroom, doorstroom en uitstroom van cliënten zien, met bijbehorende methodische interventies, ervaren ongemakken vanuit het perspectief van de cliënt, verwant en zorgprofessionals.
De klantreis geeft veel inzicht waar in het zorgproces een technologische oplossing meerwaarde kan bieden. Vervolgens wordt vanuit de opbrengsten van de klantreis een advies met concrete werkafspraken geschreven. Daarna volgt bij goedkeuring een periode van trainen en oefenen in de praktijk. ‘De verrichtingen volgen we op de voet door diverse metingen en evaluaties. Dit alles is gericht op het blijven leren en het optimaliseren van het dagelijks blended begeleiden en behandelen.’ Lees meer over het achterhalen van het zorginhoudelijk vraagstuk van cliënten en het maken van persona’s in de Innovatie-route, fase 1, etappe 3.
Met data technologie beter laten aansluiten op behoefte cliënt
Daarnaast genereert de technologie data over de toepassingsvorm van de gekozen technologie en de ontwikkeling van cliënten. Iemand doet bijvoorbeeld dagelijks geheugenspelletjes en gaat dat opeens minder vaak doen. Mogelijk heeft de cliënt meer uitdaging nodig. ‘Dan onderzoeken we hoe de zorginterventies nog beter aan kunnen sluiten op de (ontwikkel)behoefte van de cliënt. Denk bijvoorbeeld aan het ontwikkelen van nieuwe content.’
Voorbeelden impact inzet zorgtechnologie
Het digitale informatiebord laat zien: wie er werkt, taken, nieuwsberichten, maaltijden, spelletjes en meer. Alles staat dus overzichtelijk op één plek. Het geeft cliënten zekerheid en voorspelbaarheid wat er nu en straks gaat gebeuren.
Ook de bijbehorende app stimuleert de zelfredzaamheid en het zelfvertrouwen door inzicht te geven over wat er per cliënt op het programma staat die dag (dagstructuur) en te ondersteunen bij veelvoorkomende taken. Dat bespaart ook tijd voor de medewerkers en geeft meer rust. Inzet 2023: zeven locaties voor 100 cliënten. Opschalingswens: 300 cliënten.
Soms is er meer behoefte aan sociale interactie of is er bijvoorbeeld meer behoefte om lichamelijk te bewegen. Technologie, zoals Robot Sara, kan dan bijvoorbeeld cognitieve of bewegingsoefeningen op groepsniveau verzorgen, waardoor er verbinding ontstaat. Cliënten vinden dit geweldig en zorgprofessionals hebben meer tijd voor individuele begeleiding. Huidige inzet: twee locaties - 24 cliënten. Opschalingswens: 100 cliënten.
De technologie Compaan zetten we in bij niet-digitaalvaardige cliënten zodat zij op een laagdrempelige manier kunnen deelnemen aan de digitale maatschappij, bijvoorbeeld door te beeldbellen met familie. Naast Compaan wordt beeldschermzorg vaak ingezet in het ambulante werk. Bijvoorbeeld bij cliënten die een beeldbelgesprek minder intensief vinden dan een fysieke ontmoeting. Beeldschermzorg leidt ook tot minder reistijd voor medewerkers.
Jouw Omgeving is een eHealth-platform voor online behandeling, begeleiding en zelfhulp. ‘Wij zetten Jouw Omgeving met name in voor cliënten die ambulante begeleiding krijgen. De cliënt ervaart meer eigen regie doordat de aard van de hulpverlening verandert: meer samenwerken met de begeleider, meer zelf doen, meer met het eigen netwerk doen en een doorgaande lijn in het traject in plaats van 'van afspraak naar afspraak'.
Cliënten kunnen in hun eigen taal en op eigen momenten werken aan hun doelen, bijvoorbeeld door het volgen van een module over zelfbeeld of financiën. Doordat wij de online zelfhulpmodules zelf ontwikkelen, sluiten zij nauw aan bij onze visie op zorg en methodieken, en kunnen wij de zorg ook effectiever op- en afschalen.’ Inzet 2023: zeven teams 100 cliënten Opschalingswens: 500 cliënten.
Wat zijn geleerde lessen bij implementatie?
Het is belangrijk te weten wat voor impact de inzet van zorgtechnologie heeft voor de organisatie. Sommige tools zijn plug & play, maar ook daar moet je de randvoorwaarden voor adoptie goed borgen. Bijvoorbeeld dat je problemen met internet en Wifi snel moet kunnen oplossen, anders haken mensen af. Sommige tools raken echt de processen van zorgverlening en de ondersteuning daaromheen. Belangrijk om hierbij commitment en samenspraak, inspraak en tegenspraak goed te borgen op alle lagen van de aansturing en bij de eindgebruikers.
‘Zo willen wij al onze doelgroepen methodisch blended begeleiden en behandelen. Dat raakt onder meer het ECD, technische koppelingen voor het arbeidsbesparend rapporteren, kwaliteitsborging met heldere leerprocessen en KPI’s. Medewerkers moeten echt vanaf de vacature tot deskundigheidsbevordering gefaciliteerd worden om deze nieuwe manier van werken te kunnen borgen.’ Lees meer over het herontwerpen van werkprocessen in de Innovatie-route, fase 2, etappe 7.
Het kost tijd om medewerkers en cliënten mee te nemen in het proces. Medewerkers moeten nieuwe vaardigheden leren. Het gaat soms ook over het vertrouwde loslaten.
Joël: ‘Dat betekent soms rouw over bijvoorbeeld minder contactmomenten en het is belangrijk om daar ruimte aan te geven. We kunnen alleen niet alles zo blijven doen zoals we deden. Er is meer complexiteit van zorg en arbeidskrapte; dat vraagt een ander zorgmodel.’ Lees meer over het ondersteunen van collega’s en cliënten in de Innovatie-route, fase 2, etappe 9.
Er word veel gekeken naar hoe zorgtechnologie kan leiden tot kosten- en arbeidsbesparing. ‘De inzet van zorgtechnologie kan ervoor zorgen dat je juist meer cliënten kunt begeleiden en de kwaliteit van zorg kunt behouden en vergroten. Wij geloven dat je met de inzet van zorgtechnologie ook algemene voorzieningen en het sociale netwerk van cliënten ondersteunt in het actief bijdragen aan de begeleiding van de cliënten. Inzet van zorgtechnologie biedt veel kansen op het gebied van preventie en het behouden van gezond gedrag.’
Lees meer over het in kaart brengen van kosten en meerwaarde in een maatschappelijke businesscase in de Innovatie-route, fase 3, etappe 15.
Wensen voor de toekomst
Profila doet ook weer mee aan het vervolgprogramma: Innovatie-impuls 2. ‘Onze grootste ondersteuningsbehoefte bij het implementeren van zorgtechnologie zit in het normalisatieproces. Hoe zorgen we ervoor dat zorgtechnologie een vanzelfsprekend onderdeel is van dat we doen?
Denk hierbij aan: ons kritische vragen stellen, meekijken in het proces of we de juiste stappen doorlopen, of we te snel of te langzaam gaan. Maar ook training en toerusting van meewerkend teamleiders, zorgprofessionals, verwanten en cliënten, zodat zij de nieuwe manier van werken en begeleiden met de gewenste resultaten kunnen realiseren.
We willen een volgende stap maken, zodat medewerkers nog beter zelfstandig de afweging kunnen maken welke technologische oplossing past op welk moment. En dat zij hierin ook de cliënt kunnen trainen in het vanzelfsprekend gebruiken van de technologie.
Verder hebben we behoefte aan onderzoek over wat goed gaat en wat beter kan. Als middelgrote organisatie hebben wij niet de capaciteit om bepaalde expertises in te zetten voor dit proces. Het is nodig om het effect van de technologie te weten, ook voor financiering. Dat helpt vervolgens om innovatie en technologie meer evidence-based te maken; bewijs of technologie echt meerwaarde biedt. Het is prettig dat er vanuit de Innovatie-impuls kan worden meegedacht over hoe we als organisatie zelf toegevoegde waarde kunnen meten.’
Meer weten over de aanpak van duurzame implementatie van zorgtechnologie? Gebruik de Innovatie-route
Over Profila Zorggroep
Profila Zorggroep biedt zorg en ondersteuning aan mensen met een verstandelijke beperking en/of psychische problemen. Ze begeleidt ongeveer 1100 mensen op circa 40 woon- en dagbestedingslocaties en diverse ambulante teams verspreid door heel Nederland, in gezinshuizen of gewoon thuis.
Lees meer verhalen over het opschalen van zorgtechnologie:
Deel deze pagina via:
