Daarvoor stellen zij zich op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen, nieuwe richtlijnen en publicaties en nieuwe materialen op het gebied van voorbehouden risicovolle handelingen. Kennis en kritische opmerkingen uit de zorgpraktijk worden gebruikt om de Vilans-protocollen te verbeteren.

Wijzigingen in het bestand per 1 juni 2025

Nieuwe werkinstructies en achtergrondinformatie

Darmspoelen

Er zijn drie nieuwe achtergronddocumenten toegevoegd:

Gebruiksinstructies darmspoelsystemen
Gebruiksinstructies ontlastingopvangsystemen
Darmspoelen rectaal of via stoma – materialen’

Er zijn 2 nieuwe werkinstructies toegevoegd:

Darmspoelen rectaal via rectumcanule met spuit
Darmspoelen rectaal via spoelsysteem

Actualisatie onderwerpen

Basiszorg

De werkinstructies en achtergronddocumenten zijn beter leesbaar gemaakt en gecontroleerd op inhoud.

In de werkinstructie ‘Vista nekkraag aanbrengen’ is de stap ‘Controleer of de huid van de nek, kin en achterhoofd schoon en droog zijn’ toegevoegd.

Blaaskatheter spoelen

In de werkinstructie 'Katheter- of blaasspoelen met spoelzakje via verblijfskatheter’ is in de stap ‘Voorbereiding’ het controleren van de klem verwijderd.

Blaaskatheter - suprapubisch

De suprapubische katheter kan worden verwisseld met de steriele techniek of de no-touch techniek. Deze twee technieken beschrijven we nu in twee aparte werkinstructies. De titels van de nieuwe werkinstructies zijn:

Suprapubische verblijfskatheter verwisselen – no-touchtechniek
Suprapubische verblijfskatheter verwisselen – steriele techniek

Alle werkinstructies en achtergronddocumenten zijn geactualiseerd en gecontroleerd op inhoud.

Bij alle werkinstructies is toegevoegd:

Het aandachtspunt dat ervoor gekozen kan worden dat een tweede zorgverlener ondersteunt in bepaalde stappen. Of dat één zorgverlener de katheter verwijdert en de andere zorgverlener de katheter inbrengt (tweepersoonstechniek).
In het kader van duurzaamheid is de onderlegger vervangen voor een handdoek.
In de complicaties beschrijven we de complicaties die zich voor kunnen doen tijdens de handeling.

In de werkinstructie ‘Suprapubische verblijfskatheter verwijderen’ is bij aandachtspunten een schema toegevoegd over de uitslag van de blaasscan en indicatie om te starten met eenmalig katheteriseren.

Blaaskatheter - urethraal

In de werkinstructie ‘Urethrale verblijfskatheter verwijderen’ is in het kader van duurzaamheid de onderlegger vervangen door een handdoek. En wordt het gebruik van een overschort als optie genoemd. Bij de aandachtspunten is een schema toegevoegd over uitslag blaasscan en indicatie om te starten met eenmalig katheteriseren.
In de werkinstructie ‘Urineopvangzak verwisselen’ is de stap ‘Leeg de urineopvangzak’ verwijderd. Deze handeling beschrijven we in de werkinstructie ‘Urineopvangzak legen'.

Darmspoelen

Alle werkinstructies en achtergronddocumenten zijn geactualiseerd en gecontroleerd op inhoud.

De werkinstructie ‘Darmspoelen rectaal via rectumcanule met spuit’ heeft het label voorbehouden handeling gekregen. In de handeling is nu beschreven dat de rectumcanule ingebracht blijft en dat de spuit aan- en afgekoppeld wordt.

Infuus

De volgende achtergronddocumenten zijn geactualiseerd en gecontroleerd op inhoud:

Complicaties veneus infuus
Connectoren: overzicht
Fixeren en afdekken infuus
Infuuspompen
Infuustoedieningssystemen
Problemen en oplossingen infuusmateriaal
Wat is infusie

Medicijnen toedienen

In de werkinstructie ‘Transdermale pleister toedienen’ is het aandachtspunt over handhygiëne aangepast. Je kan na het hanteren van de pleister wel zeep gebruiken. Het gebruik van handalcohol wordt afgeraden.

Nefrostomiekatheter

Alle werkinstructies en achtergronddocumenten zijn geactualiseerd en gecontroleerd op inhoud.

In alle werkinstructies is een aparte stap opgenomen voor het aantrekken van de handschoenen.
In het kader van duurzaamheid is in alle werkinstructies de onderlegger vervangen voor een handdoek.
In alle werkinstructies is het controleren van de nefrostomiekatheter verwijderd als stap.
In de werkinstructie ‘Nefrostomiekatheter verzorgen’ is een aparte stap toegevoegd voor het verbinden van de insteekopening.
In de werkinstructies over spoelen beschrijven we dat de soort spoelvloeistof, de hoeveelheid, de toediensnelheid en de manier van spoelen op voorschrift is van de behandelaar.
In de werkinstructies is een aandachtspunt opgenomen over het hergebruik van urineopvangzakken.

Onderzoek en diagnostiek

Werkinstructie ‘Blaasscannen’: in de aandachtspunten wordt nu verwezen naar het schema over de uitslag van de blaasscan na het verwijderen van verblijfskatheter.
Achtergrondinformatie ‘Scannen van de blaas’: het schema over uitslag van de blaasscan na verwijderen van verblijfskatheter is toegevoegd.
De achtergrondinformatie ‘Elektrocardiogram (ECG)’ is geactualiseerd en beter leesbaar gemaakt. In de werkinstructie ‘Elektrocardiogram (ECG)’ zijn mogelijke complicaties tijdens de handeling toegevoegd.
De achtergrondinformatie ‘Visustest’ en de werkinstructie ‘Visustest’ zijn geactualiseerd en beter leesbaar gemaakt.
De achtergrondinformatie ‘Allergietest’ is geactualiseerd. In de werkinstructie ‘Huidpriktest’ is aangepast dat je eerst de reactie op de controlevloeistoffen bekijkt.

Naamswijziging en verwijderde werkinstructies

Blaaskatheter - suprapubisch

Er zijn geen verschillende werkinstructies meer voor suprapubische verblijfskatheter verwisselen door 1 persoon en door 2 personen. De werkinstructies over deze handeling vermelden nu in welke stappen een tweede zorgverlener kan ondersteunen.

Darmspoelen

De volgende titels zijn gewijzigd:

De titel van de achtergrondinformatie ‘Flexi-seal rectaalkatheter’ is gewijzigd in ‘Ontlastingopvangsysteem’.
De titel van de werkinstructie ‘Flexiseal FMS inbrengen’ is gewijzigd in ‘Ontlastingopvangsysteem inbrengen’.
De titel van de werkinstructie ‘Rectumcanule inbrengen – schoortsteentje’ is gewijzigd in ‘Flatuscanule inbrengen – schoorsteentje’.

De volgende achtergronddocumenten zijn verwijderd:

‘Peristeen anaal irrigatieset’. Deze informatie is opgenomen in de werkinstructie ‘Darmspoelen rectaal met spoelsysteem’.
‘Qufora irrigatiesysteem’. Deze informatie is opgenomen in de werkinstructie ‘Darmspoelen rectaal met spoelsysteem’.
‘Darmspoelen rectaal bij kinderen’. Deze informatie is opgenomen in in het achtergronddocument ‘Darmspoelen rectaal of via stoma’.
‘Darmspoelen rectaal’. Deze informatie is opgenomen in het achtergronddocument ‘Darmspoelen rectaal of via stoma’.

De volgende werkinstructies zijn verwijderd:

‘Darmspoelen rectaal met Peristeen irrigastieset’
‘Darmspoelen met Qufora-irrigatiesysteem’
‘Darmspoelen met irrigatiepomp’. Deze informatie is opgenomen in de werkinstructie ‘Darmspoelen rectaal met spoelsysteem’.
‘Darmspoelen rectaal’. Deze informatie is opgenomen in de werkinstructie ‘Darmspoelen rectaal met spoelsysteem’.
‘Darmspoelen rectaal met canule bij kind’. Deze informatie is opgenomen in de werkinstructie ‘Darmspoelen rectaal via rectumcanule met spuit’.

Nefrostomiekatheter

De titel van de werkinstructie ‘Nefrostomiekatheter spoelen zonder driewegkraantje’ is gewijzigd in ‘Nefrostomiekatheter zonder driewegkraantje spoelen’.
De titel van de werkinstructie ‘Nefrostomiekatheter spoelen met driewegkraantje’ is gewijzigd in ‘Nefrostomiekatheter met driewegkraantje spoelen’.

Onderzoek en diagnostiek

De achtergrondinformatie ‘Huidpriktest’ heet nu ‘Allergietest’. Het document beschrijft verschillende soorten allergie-onderzoek.
De werkinstructie ‘Allergietest’ heet nu ‘Huidpriktest’. Dit is de handeling die wordt omschreven.

Stel je vraag

Marijke Kranenburg

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!

Met onze nieuwsbrief blijf je wekelijks op de hoogte van alle trends en ontwikkelingen in de langdurige zorg.

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!