Wie Het Raakt Praat Mee: Een kijkje in de keuken bij cliëntenraden Pluryn

Persoonsgerichte zorg is een groot thema in de sector. Het is belangrijk dat zorg wordt ingericht op de behoeften van alle betrokkenen. En dat zorgontvangers, verwanten en professionals kunnen meepraten over alle beslissingen die hen raken. Hoe kan dat eruitzien in de praktijk? En waar moeten we rekening mee houden? In de verhalenreeks ‘wie het raakt praat mee’ neemt Vilans je mee in inspirerende praktijkvoorbeelden. Vandaag Henk en Rob, cliënten van Pluryn die bijzonder actief zijn in de medezeggenschap.

Henk Beekman is voorzitter van cliëntenraad RVE Participatie (maatschappelijke ondernemingen, leerwerkbedrijven, etc.) en lid van het Dagelijks Bestuur Centrale Cliëntenraad bij Pluryn. Rob Louwinger – Leys zwaaide onlangs na 18 jaar af als voorzitter van de Centrale Cliëntenraad van Pluryn.

Rob: 'Ik ben gestopt vanwege een verhuizing'. Henk: 'Hij heeft zich o-ve-ral mee bemoeid. Hij weet nog meer dan de Raad van Bestuur.'

Of het bij Pluryn goed geregeld is dat cliënten meepraten over beslissingen die hen raken? 'Nu in ieder geval véél beter dan vroeger. We werken daar nu ook heel doelgericht aan,' vertelt Henk, die zich bijna elke dag bezighoudt met cliënteninspraak.

Rob: 'Vroeger ging het om de kleur gordijnen en welke boterhammen bij de lunch, nu hebben we het over beleid, strategie en financiën'

'Bij Pluryn kunnen cliënten meedoen aan medezeggenschap in de vorm van dagbesteding. Adviezen voorbereiden, beleidsstukken doornemen,' begint Rob. Henk: 'Ja, heel erg op basis van gelijkwaardigheid. Het is echt samenwerken.' 'Het kost de organisatie ook geen geld op deze manier, als dagbesteding. En er zijn niet alleen cliënten betrokken, maar er praten ook verwanten mee. Gewoon, als vrijwilliger bij een lokale raad,' neemt Rob het stokje weer over.

Expertise van verwanten

'Het is heel belangrijk dat we over een bepaalde hoeveelheid kennis beschikken in de raden,' vertelt Henk. 'We hebben een verwant die accountant is geweest en nu met pensioen is. Die zat al als vrijwilliger in de lokale Raad van de Winkelsteeg. Iemand in de CCR kende hem, zag behoefte aan financiële expertise in de CCR en telde één en één bij elkaar op.'

'Ja, we proberen altijd op die manier te verbinden. Soms kan het wel een uitdaging zijn om alle kennis en kunde in huis te halen die we nodig hebben,' vult Rob aan. De Raad van Bestuur neemt de behoefte aan expertise in de raden serieus en faciliteert indien nodig de inzet van experts. Op die manier helpt de RvB de raden zo veel mogelijk werk en inzicht op te leveren voor cliënten en de organisatie. 'De RvB stelt middelen beschikbaar voor expertise die we in onze netwerken niet kunnen vinden. Maar dat is echt een uitzondering! Normaal redden we het met cliënten en verwanten.'

Discussie vanuit gelijkwaardigheid

Dat de cliëntenraden een serieuze positie hebben binnen Pluryn, wordt weerspiegelt in de gelijkwaardigheid die cliëntenraadsleden ervaren in gesprekken met medewerkers en bestuurders.

Henk: 'Er is weinig hiërarchie. We zijn allemaal bevlogen en betrokken om samen naar een oplossing te zoeken'

'Ja, ik heb zat voorbeelden waar die gelijkwaardigheid uit blijkt,' vertelt Rob. 'Onder de vorige RvB, bijvoorbeeld, hebben we een spannende tijd meegemaakt. De boel moest financieel terug op de rit, er waren zorgen: bestaat Pluryn straks nog? Daardoor ging men zich helemaal richten op de financiën en steeds minder op, bijvoorbeeld, de dagbesteding voor cliënten. We hebben toen een stevige brief gestuurd om aan te geven dat juist dát heel belangrijk is voor cliënten. En toen kregen we meer ruimte.'

Rob: 'We konden flink ruziemaken met bestuurders, en elkaar achteraf een hand geven'

'Ik voelde me soms bijna zelf bestuurder,' gaat Rob verder. 'We lezen zelfs mee met financiële stukken. Maar we kunnen ons gelukkig nu ook weer meer bezighouden met de inhoud: dáár zijn we voor.'

Van de inhoud

Henk: 'We moeten het niet alleen maar over geld hebben. Daar zitten we er niet voor, maar ook echt voor de inhoud. Een paar jaar geleden hadden we het speerpunt ‘Ik wil gezien worden’. Cliënten maakten mokken en stickers om bewustzijn te vergroten. Daar gaat het óók om.' Rob vult aan: 'ja, en ander voorbeeld: een paar jaar geleden was er sprake van dat geestelijk verzorgers wegbezuinigd zouden worden. Mensen moesten zelf maar naar de kerk. We hebben toen vanuit de raden overtuigend laten zien dat met name jongeren die verzorgers héél belangrijk vinden. Gelukkig is er toen toch maar anders bezuinigd.' 'En ook een belangrijke: het is ons gelukt om te zorgen dat begeleiders verzekerd zijn als ze cliënten meenemen in hun eigen auto om iets samen te ondernemen. Daar hebben we ons 3 à 4 jaar voor ingezet, en met succes. Zo blijven we werken aan wat cliënten belangrijk vinden' besluit Henk.