AI inzetten om regeldruk te verminderen: het loont
Gepubliceerd op: 27-05-2025
Hoe kan kunstmatige intelligentie of AI helpen de langdurige zorg te ontregelen? Welke werkprocessen in zorgorganisaties hebben er baat bij? Een Vilans-inspiratiesessie leverde veel concrete voorbeelden en praktische tips op. 'Pak er een uurtje voor, op den duur levert het tijd op,' stelt Vilans-adviseur Marloes Keulemans.
Marloes is als adviseur betrokken bij het programma [Ont]Regel de Langdurige Zorg. 'Aanvankelijk zag ik ertegenop om me in AI te gaan verdiepen, maar daar heb ik me overheen gezet. Pas moest ik twee beleidsdocumenten samenvoegen. Met behulp van AI scheelde me dat zeker een uur. Mijn tip: plan regelmatig wat tijd in om te oefenen. Het loont.'
Vraag het de AI-tool
Spreker Wouter van Wijhe is gespecialiseerd in kunstmatige intelligentie, technologie en transformatie binnen de zorg- en welzijnssector. Zijn enthousiasme werkt aanstekelijk als hij over de continu groeiende mogelijkheden van AI vertelt. 'De laatste jaren zijn duizenden AI-tools ontwikkeld. Dat gaat veel breder dan teksttools zoals ChatGPT, het zijn ook afbeeldings-, video- en podcasttools. En in de nabije toekomst gaan we steeds meer gebruikmaken van AI-agents die ons allerlei taken uit handen nemen. Wie door de bomen het bos niet meer ziet, kan eens kijken op www.theresanaiforthat.com en dan bijvoorbeeld intikken "beleid schrijven" of "hoe maak ik een communicatieplan?". Dit kan ook via ChatGPT.'
'Belangrijk: je kunt een tool als ChatGPT ook zélf vragen hoe je AI inzet. Je startpunt kan zijn: "Ik ben ontregelaar in de ouderenzorg en heb geen idee wat ik met AI moet beginnen." Dan krijg je suggesties die passen bij jouw functie en ervaring.'
Administratieve lasten verminderen
Wouter ziet de toegevoegde waarde van kunstmatige intelligentie vooral bij ondersteunende diensten. ‘Je kunt AI terugkerende taken binnen administratieve processen laten doen. Dat heeft enorme impact en scheelt regeldruk. Op het gebied van procesoptimalisatie zie ik veel mogelijkheden. Ook bij marketing en communicatie zijn er mooie voorbeelden van versnelling, net als bij leren en ontwikkelen. Als we zelf uit alle digitale kennis die er is eigen leerproducten genereren, zijn we niet langer aangewezen op dure modules en e-learnings. Kennis wordt dan steeds goedkoper.'
AI-mogelijkheden binnen de zorgprocessen ziet Wouter minder. 'Spraakgestuurd rapporteren is daarop de uitzondering. Primaire zorgprocessen zelf zijn wat complexer, vooral als het om fysiek werk gaat. Wel zijn er kansen, zoals sneller informatie vinden. Zo kunnen zorgprofessionals via AI checken of bepaalde regels en protocollen écht verplicht zijn. Want soms is het een gewoonte of een regel van de organisatie.' Hij waarschuwt direct: 'Blijf kritisch op de output, AI "hallucineert" soms.'
Praktische tips
- Plan wekelijks tijd in voor een AI-oefening: dat baart kunst én levert tijdwinst op.
- Start vanuit je taak, niet vanuit een tool: wat wil je doen? Zoek daar een tool bij.
- Geen idee wat je moet vragen? Laat AI een vraag voor je genereren!
- Gebruik AI als assistent: denk aan brainstormen, teksten verbeteren of een website doorzoeken.
- Deel goede voorbeelden: zet goede ontregelvoorbeelden op een openbare plek, vindbaar voor AI-tools.
- Inspireer collega’s: enthousiast? Dan kun je anderen motiveren!
- Leer van anderen
- Blijf bij: vraag een tool regelmatig om een update van de laatste AI-ontwikkelingen.
Pas op!
- Blijf kritisch denken: klopt de output of is die nep? Check de bron. AI kan "hallucineren".
- Bescherm privacy: deel nooit cliënt- of andere persoonsgegevens met AI-tools.
Gaat AI digivaardigheid versnellen?
'Ik hoop dat kunstmatige intelligentie de investeringen in digivaardigheid binnen de zorg gaat versnellen', zegt Wouter. 'En dat zal wel moeten: Europese wetgeving eist dat de zorgsector in 2025 investeert in de AI-geletterdheid van medewerkers.'
'Cruciaal is het draagvlak bij de bestuurder, die moet AI-gebruik faciliteren. Er moet tijd voor zijn. De data moeten op orde zijn en op één plek staan, zo ben je voorbereid als organisatie. Ook gedragsverandering van medewerkers is een belangrijke factor.'
Wouter gelooft in een AI-ondersteunde toekomst waar zorgorganisaties niet langer ieder voor zich alle kennis en documenten ontwikkelen maar die samen delen. 'Zó zonde dat we in de zorg allemaal opnieuw het wiel uitvinden,' zegt Wouter. 'Door AI slim in te zetten en kennis te delen, besparen we tijd en geld.' Marloes: 'Die we kunnen besteden aan wat echt telt: zorg verlenen.'
Inspiratiesessie AI en regeldruk
Dit artikel is geschreven op basis van een inspiratiesessie over AI en regeldruk. Van de ruim honderd deelnemers zat het overgrote deel in de fase van 'voorzichtig oriënteren' of 'experimenteren'. De meeste deelnemers werkten bij stafafdelingen als Beleid of Kwaliteit. De waardering voor de sessie was een 8,2.