Veel ouderen nog onbekend met mogelijkheden digitale zorg

Luca van Breda en Xandra van Megen, onderzoekers bij Vilans, spraken met betrokkenen zoals oudere burgers, wijkverpleegkundigen, experts op het gebied van informele zorg en zorgzame gemeenschappen en een initiatief van de gemeente Den Haag. 

Aandacht voor zorgtechnologie neemt toe

Er zijn steeds meer lokale initiatieven die informatie over technologie verspreiden, zoals bibliotheken, alzheimercafés en mantelzorgondersteuningspunten. Zij organiseren bijvoorbeeld bijeenkomsten om hun achterban te informeren over de verschillende mogelijkheden van digitale zorg. 'Uit gesprekken met deze initiatieven blijkt echter dat hier vaak mensen op af komen die al interesse in technologie hebben', vertelt Luca. 'Vaak weten zij ook al veel van de (zorg)technologieën af. De groep ouderen en naasten die nog onbekend zijn met (zorg)technologie zijn via deze weg moeilijk te bereiken.' 'Een actieve en gerichte werving via stakeholders, die in direct contact staan met de doelgroep, lijkt wel te werken', vult Xandra aan. 'Bij de initiatieven die we hebben gesproken verliep de werving van belangstellenden bijvoorbeeld via betrokken zorgprofessionals of georganiseerde clubjes.'

Je weet niet wat je niet weet

'Veel van de ouderen en mantelzorgers die we hebben gesproken, geven aan niet bekend te zijn met zorgtechnologie', vervolgt Luca. 'Dit lijkt verschillende oorzaken te hebben. Zo komen ze de technologie niet in het dagelijks leven tegen en kennen ze de mogelijkheden van zorgtechnologie niet. Ook zijn ze zich vaak nog niet bewust van de behoefte of het probleem waar technologie bij kan helpen. Uit onze verkenning blijkt dat deze groep ouderen vaak wel interesse heeft in het onderwerp digitale zorg, als ze hier eenmaal kennis mee maken. Het moet dan wel actief worden aangereikt, bijvoorbeeld door ondersteuningspunten.'

Introduceer technologie in een vertrouwde omgeving 

Verschillende initiatieven zien dat als deze groep mensen eenmaal kennis maakt met technologie, ze hier vaak enthousiast over zijn. Door de verschillende mogelijkheden van technologie te laten zien, gaat er voor veel mensen een nieuwe wereld open. Waar ze bijvoorbeeld eerst niets van een robotstofzuiger wilden weten, zagen ze nu hoe handig het kan zijn. Om deze mensen te kunnen bereiken is het handig om gebruik te maken van bestaande netwerken en een vertrouwde omgeving. 'Een deel van de mensen die we hebben gesproken, geeft zelf aan niet digivaardig te zijn. Voor hen is het van groot belang dat ze bij een vertrouwd en fysiek initiatief terecht kunnen voor informatie over technologie', aldus Xandra. 'Dit zijn het liefst plekken waar iemand al regelmatig komt en bij mensen met wie er al een band op is gebouwd. Dat geeft hun meer vertrouwen in het gebruik van de technologie.'

Maak betrouwbare informatie makkelijk vindbaar 

Wanneer er wel behoefte is aan ondersteuning, blijkt het moeilijk om betrouwbare en relevante informatie te vinden in het aanbod van brochures, websites, en vergelijkingstools. Een deel van de mensen die we gesproken hebben vindt het prettig om deze informatie online te bekijken. Maar dan willen ze wel een lijst met websites ontvangen van een – voor hen – betrouwbare bron. Zo’n bron zou bijvoorbeeld een alzheimercafé kunnen zijn. Anderen geven aan informatie het liefst via een gesprek met een vertrouwde persoon te ontvangen. 'Dit komt vooral omdat mensen hulp willen bij hoe ze de informatie kunnen gebruiken in hun eigen situatie', aldus Luca.  

Belangrijkste les

Bekendheid over digitale zorg is moeilijk te bereiken zonder dit op een laagdrempelige manier te doen en daarvoor het vertrouwde netwerk en – voor hen – betrouwbare informatiekanalen te gebruiken.  

Bekijk de tip: Innovaties zien & uitproberen | Zorg van Nu 

Lees meer

• Digitale kloof verkleinen: tips om ouderen te bereiken
• Tips en hulpmiddelen bij digitale zaken
• Vilans Hulpmiddelenwijzer