De Vilans Hulpmiddelwijzer is uitgebreid met kennis die mensen helpt bij het uitvoeren van dagelijkse handelingen. De tips worden samen met ergotherapeuten opgesteld. ‘De Hulpmiddelenwijzer biedt hiermee meer oplossingen dan hulpmiddelen alleen’, aldus projectleider Erik de Jeu. ‘Door meer keuze, kan de bezoeker de oplossing kiezen die het beste bij de persoon en diens situatie past.’

In 2021 namen 4 ergotherapeuten van De Hoogstraat Revalidatie, verenigd in ErgHandig, contact op met de Vilans Hulpmiddelenwijzer. De reden? Ze vonden de Hulpmiddelenwijzer een mooi concept, maar misten nog handelingen als mogelijke oplossingen. Ook ontbrak nog kennis over hoe een hulpmiddel goed toe te passen. 

Iedereen vond het een goed idee 

Ergotherapeut Marieke Harmer-Bosgoed van ErgHandig: ‘Als ergotherapeuten kijken we altijd eerst welke mogelijkheden de mens zelf nog heeft. Hoe kunnen we het eigen lichaam en de omgeving inzetten zodat iemand een activiteit weer zelfstandig kan uitvoeren? Dit soort kennis miste nog online en wilden we beschikbaar stellen. We wonnen met dit idee een innovatieprijs in de vorm van een startbedrag. Maar zonder verdienmodel bleek een structurele financiering van een website niet mogelijk. We zochten de oplossing dan ook in de samenwerking met partners.’

Kennis wordt ook uitgelegd met beeldmateriaal

Zo kwamen de ergotherapeuten uit bij de Hulpmiddelenwijzer. Projectleider Erik de Jeu was meteen enthousiast over het idee: ‘We hebben wel eerst gekeken naar de mogelijkheden en de mening van mensen uit de doelgroep gevraagd. Zij waren blij met de toevoegingen, ook omdat handelingen vaak snel en makkelijk kunnen worden toegepast. Samen met de ergotherapeuten hebben we de nieuwe kennis gebundeld in handelingssuggesties en tips. Ook gaan we binnenkort video- en beeldmateriaal toevoegen om de handelingen nog beter uit te leggen.’ 

Handig om te doen

De Jeu: ‘Inmiddels hebben we al bij 100 activiteiten tips toegevoegd in de categorie ‘handig om te doen’. Dit als extra optie bij de bestaande hulpmiddelen. Dat er verschillende oplossingen worden aangeboden, is belangrijk. Want zo kan je als bezoeker de oplossing kiezen die het beste bij jou als persoon past. Stel dat je moeite hebt met groente snijden omdat je een hand minder goed kan gebruiken. Dan kun je een aangepast mes gebruiken, maar ook voorgesneden groentes kopen. Of je past materialen toe die je al in huis hebt. Bijvoorbeeld door een plank te voorzien van roetsvrijstalen spijkers. Daar prik je de groente op vast, waardoor je die makkelijker snijdt.’ 

Kennis blijven vernieuwen

De kennis van ergotherapeuten blijft in ontwikkeling en moet dan ook steeds weer bijgewerkt worden. De Jeu: ‘Daarom zijn we naast ErgHandig, ook een samenwerking aangegaan met Ergotherapie Nederland. Ergotherapie Nederland is de beroepsvereniging voor ergotherapeuten en beschikt over een netwerk waarin continu kennis wordt gedeeld. Ook hebben zij een aantal commissies rondom kennisontwikkeling over bepaalde onderwerpen. Bijvoorbeeld revalidatie en ouderen.’ 

Hulpmiddelen belanden vaak ongebruikt in de kast

‘De uitbreiding van de Hulpmiddelenwijzer sluit mooi aan bij de kernactiviteiten van ergotherapie’, vertelt Lucelle van de Ven, manager inhoudelijk beleid en kwaliteit bij Ergotherapie Nederland. ‘Wat zijn beperkingen en mogelijkheden en welke oplossing past daar het beste bij?’ Beleidsmedewerker Dorethé Wassink: ‘Het succes van een hulpmiddel wordt verder bepaald in de mate waarin het goed wordt gebruikt. De ergotherapeut kent hiervoor verschillende manieren. Sommige hulpmiddelen lijken namelijk behulpzaam, maar belanden vervolgens in de kast, omdat mensen niet goed weten hoe ze te gebruiken.’

Belang oplossingen op maat 

Van de Ven: ‘Daarnaast wordt er nu te vaak gedacht dat een bepaald hulpmiddel de oplossing is voor ieder individu met hetzelfde probleem. Maar je wilt dat mensen gaan nadenken over: “Maar wat is nu voor deze persoon, in deze situatie handig?” Een goede oplossing leidt tot een succeservaring en dat motiveert mensen om weer naar nieuwe mogelijkheden te zoeken om nog zelfstandiger te worden. We willen dat er bij professionals en naasten meer bewustwording ontstaat over het belang om oplossingen op maat te bieden.’

Online aanbod ergotherapie 

Harmer-Bosgoed: ‘Het vaststellen van dit soort kennis, leidt ook weer tot nieuwe kennis. Het nodigt uit om de kennis te blijven updaten en te verfijnen aan de hand van inzichten uit de praktijk. Ook ervaringskennis van gebruikers wordt zo vastgelegd. En de kennis van andere ergotherapeuten in Nederland.’ Wassink: ‘We bieden online een stukje ergotherapie aan. En mochten mensen er toch niet uitkomen, geven we alsnog de suggestie om contact op te nemen met een ergotherapeut. Zo weten bezoekers altijd welke vervolgstap ze kunnen nemen.’

Gelijke toegang tot kennis en duurzaamheid 

Harmer-Bosgoed: ‘Je wilt mensen verder gelijke toegang geven tot alle beschikbare kennis, zodat zij minder afhankelijk zijn van het kennisniveau van de individuele ergotherapeut. Dat kennisniveau kan namelijk verschillen. Daarnaast wordt er vaak snel naar hulpmiddelen gegrepen. Terwijl het ook al kan helpen om met hulp van een stappenplan een activiteit anders aan te pakken. Of om materialen te gebruiken die iemand toch al in huis heeft. Daarmee zorg je ook voor een stukje duurzaamheid.’

Meer eigen regie 

Doordat mensen ook online kennis op kunnen zoeken, heeft een deel daarvan mogelijk ook minder of geen behandelingen nodig van een ergotherapeut. Harmer-Bosgoed: ‘De kennis draagt bij aan eigen regie. Mensen kunnen alvast de mogelijkheden bekijken als ze moeten wachten op een behandeling. Sommige vragen van bezoekers kunnen opgelost worden zonder behandeling. Zo is de bezoeker sneller geholpen en kan het ook zorgkosten besparen. Momenteel is de vraag naar ergotherapeuten groter dan het aanbod en die druk zal in de toekomst toenemen.’