De 6 elementen van een lerende organisatie in de verpleeghuiszorg
Gepubliceerd op: 15-12-2025
De verpleeghuiszorg staat onder druk. Er komen steeds meer ouderen, zorgvragen worden complexer en personeelstekorten nemen toe. Tegelijkertijd verschuift de aandacht van ‘kwaliteit van zorg’ naar ‘kwaliteit van leven’. Hoe kunnen organisaties in deze dynamische omgeving blijven inspelen op veranderingen en toch goede zorg bieden? Het antwoord ligt in leren en innoveren: samen leren, continu verbeteren en flexibel inspelen op nieuwe situaties. Dat is precies waar een lerende organisatie over gaat. Om verpleeghuisorganisaties op weg te helpen is een kennisproduct ontwikkeld. Dit product legt de zes elementen van een lerende organisatie uit.
In het kort
Type tool
Infographic
Voor wie
Leidinggevenden, Stafmedewerkers, Zorgbestuurders, Zorgmanagers
Cliëntgroep
Ouderen, Bewoners
Soort kennis
Onderzoek
Ontwikkelaar
Vilans
In het kennisproduct staan de zes elementen van een lerende organisatie. Bij elk element staan drie reflectievragen. Die vragen ondersteunen organisaties om stil te staan bij hun huidige situatie en samen te bespreken wat nodig is om stappen te zetten naar een lerende organisatie.
Voorbeeld van een reflectievraag: op welke manier inspireer je collega’s of jouw team/afdeling om te blijven leren en zich verder te ontwikkelen in veranderende omstandigheden?
Waarom nu?
De urgentie om als verpleeghuisorganisatie in te kunnen spelen op complexe uitdagingen is groot. Verpleeghuizen merken dagelijks dat de zorg verandert. Een lerende organisatie biedt houvast en geeft handvatten: het maakt organisaties wendbaar, versterkt samenwerking en vergroot werkplezier. Dat is niet alleen belangrijk voor bewoners, maar ook voor medewerkers.
Een lerende organisatie is een organisatie waarin medewerkers en teams continu leren van ervaringen en elkaar. Het gaat niet alleen om cursussen of trainingen, maar om een cultuur waarin leren onderdeel is van het dagelijks werk. Het literatuuronderzoek maakt duidelijk dat zes elementen onmisbaar zijn voor een lerende organisatie:
- Individueel én collectief leren: medewerkers leren zelf en delen kennis met collega’s.
- Individuele en interpersoonlijke vaardigheden: denk aan samenwerken, feedback geven en reflecteren.
- Een adaptieve en responsieve cultuur: een organisatie die vooruitkijkt en innovatie omarmt.
- Transformationeel leiderschap: leiders die inspireren, ondersteunen en ruimte geven om te leren en te veranderen.
- Kennisontwikkeling in de organisatie: kennis wordt gedeeld en benut in de hele organisatie.
- Systeemdenken: het besef dat alles met elkaar samenhangt: veranderingen op één plek hebben invloed op het geheel.
Deze elementen helpen organisaties om flexibel te blijven en kwaliteit van zorg én leven te verbeteren. Maar hoe breng je dit in praktijk? Door deze vragen te bespreken, ontstaat bewustwording én eigenaarschap. Het kennisproduct is bedoeld voor locatiemanagers, regiodirecteuren, projectleiders en leidinggevenden, maar ook teams kunnen ermee aan de slag.
