Leontine Groen: ‘Samen beslissen is verweven met gevoel van waardigheid’

Vilans laat professionals uit het veld aan het woord over wat Samen beslissen voor henzelf en voor hun werk betekent. In deze aflevering Leontine Groen, docent en onderzoeker persoonsgerichte communicatie bij Hogeschool Windesheim.

Wat betekent Samen beslissen voor jou? 

Samen beslissen is voor mij een zoektocht waarbij zorgverlener, zorgvrager en naasten elkaar nodig hebben om te leren wat in een specifieke situatie het meest passende zorgaanbod is. Ik richt me in het bijzonder op de situatie van mensen met dementie. Voor hen is Samen beslissen een heel belangrijk onderdeel van het ervaren van waardigheid en ‘ertoe doen’. Bij mensen met dementie is Samen beslissen niet alleen praten en afwegen, maar ook verschillende opties uitproberen om te ontdekken wat bij je past. 

Kun je een voorbeeld noemen waarin Samen beslissen iets voor de ander betekende? 

Samen beslissen sluit aan op het manifest voor en door mensen met dementie waarin zij aangeven: ‘Praat met ons, niet over ons’. In dit manifest doen mensen met dementie een beroep op ons allemaal om hen zoveel mogelijk te laten doen wat ze nog kunnen doen. En ook om er rekening mee te houden dat ieder mens anders is en eigen voorkeuren en gewoontes heeft. Dit geeft voor mij aan hoezeer Samen beslissen verweven is met het gevoel van waardigheid en eigen regie en hoe belangrijk het is om mensen met dementie serieus te betrekken bij beslissingen die hen aangaan.

Wie geef jij een ‘Samen beslissen'-pluim en waarom? 

Ik geef een pluim aan Patty en Charlène van Belle. Zij ontwikkelden samen met mantelzorgers, mensen met dementie en zorgverleners de methode Demenzien. Deze methode helpt zorgprofessionals en mantelzorgers om in contact te blijven met de persoon met dementie en te blijven aansluiten bij wat belangrijk voor iemand is. De methode wordt nu ingezet in het verpleeghuis bij Laurens, De Zorgcirkel en Accoladezorg. Juist in verpleeghuizen is Samen beslissen een hele uitdaging vanwege de voortschrijdende dementie. Wij gaan onderzoeken of Demenzien kan helpen om toch het gesprek te blijven aangaan en bij te dragen aan eigen regie, waardigheid en welbevinden van mensen met dementie in het verpleeghuis.

Welke tip geef jij mee voor wie met Samen beslissen aan de slag wil? 

Maak gebruik van de informatie die al online te vinden is. Bijvoorbeeld via de toolkit Samen beslissen bij dementie. En het allerbelangrijkste: maak een pas op de plaats. Vaak wil je als zorgverlener de situatie zo snel mogelijk oplossen, maar een oplossing vinden die past bij de ander, vraagt om eerst gas terug te nemen en te luisteren naar wat echt belangrijk is voor die ander. Dus eerst spreken met elkaar en dan pas doen.