Thuishuis Woerden: Samen wonen, ieder op z’n eigen manier

Wie het Thuishuis in Woerden binnenkomt, merkt het meteen: hier wordt geleefd. De geur van soep en kruiden komt je tegemoet, een bewoner zwaait al vanuit de tuin. Midden in een woonwijk, verstopt tussen het groen, ligt dit huis waar zes mensen samenwonen. Geen instelling, geen groot complex, maar een warm thuis met één voordeur, een gedeelde keuken en een ovale tafel in het hart van de huiskamer. Die tafel is er niet voor niets. ‘Daar past iedereen aan,’ zegt Lotte Ruyten, die tien jaar lang als coördinator verbonden was aan Thuishuis Woerden. ‘En dat is precies de bedoeling.’ 

Het draait om erbij horen

Het Thuishuis is een woonvorm voor alleenstaande 55-plussers, opgezet om gezamenlijk te wonen en zo eenzaamheid tegen te gaan. Kleinschalig, betaalbaar en altijd midden in de wijk. De bewoners delen geen zorgvraag, maar wel de behoefte aan contact, aan gezelligheid en aan een plek waar ze zichzelf kunnen zijn. ‘Welzijn, geen zorg’, benadrukt Lotte. ‘Het draait hier om erbij horen: op jouw manier.’

Van huis naar Thuishuis

Het Thuishuis is geen woongroep waar je alles samen moet doen. Maar wél een plek waar je samen woont, elkaar kent en tegenkomt en bijvoorbeeld regelmatig samen eet. De bewoners hebben allemaal een eigen woonruimte met eigen sanitair, maar geen eigen keuken. En waar eerst de afzonderlijke voordeuren van de appartementen zaten, staat nu een glazen galerij die alle woonruimtes met elkaar verbindt. Want een Thuishuis heeft één voordeur en één achterdeur. Elke woonruimte heeft echter nog steeds een eigen huisnummer dus de afzonderlijke bewoners houden hun recht op huurtoeslag. Ook is er een gedeelde logeerkamer waar familie en (andere) naasten kunnen blijven slapen.

Hoe meer ‘eigen’

De gemeenschappelijke ruimtes worden bij oplevering door de stichting Thuis in Welzijn huiselijk en volledig ingericht. Lokale (en landelijke) fondsen, zoals de Rotary, dragen hier financieel aan bij. De eerste bewoners krijgen alle bonnetjes en garantiebewijzen in een map en worden zo samen eigenaar van het interieur. ‘Hoe langer het huis bestaat, hoe meer eigen het wordt. Zo moedigen we mensen aan om hun eigen "luie stoel" in de woonkamer te zetten en hangen de bewoners eigen decoratie op.’ zegt Lotte. ‘Maar er zijn wel een paar vaste elementen die in alle thuishuizen hetzelfde zijn zoals die ovale tafel. Die is echt goed voor de groepsdynamiek. Iedereen moet daar aan passen, letterlijk en figuurlijk.’

Lees ook

Hoe bewoners het Thuishuis ervaren: ‘Je mag hier gewoon jezelf zijn’

Thuishuis in Woerden is een voorbeeld van nieuwe woonvormen voor ouderen. Bewoners Enny en Yvonne vertellen waarom Thuishuis zo fijn voelt voor hen. 'Dit huis is het beste wat me is overkomen. Ik zit hier helemaal op mijn plek.'

Verhaal Praktijkverhaal

Lees meer

De kracht van samen leven

Het Thuishuis voelt soms een beetje als een studentenhuis voor ouderen. In de gang hangt een overzicht van wie wanneer de gedeelde wasmachine gebruikt, in de koelkast heeft iedereen een eigen plankje en er wordt overlegd wie wanneer kookt. Het is precies die informele huiselijkheid die maakt dat mensen elkaar als vanzelf tegenkomen en een oogje in het zeil houden. 

‘Het doel is ook: meer welzijn, minder zorg’, zegt Thirsa Brings, projectontwikkelaar bij Thuis in Welzijn. ‘Als je elkaar kent, is hulp vragen minder beladen. Dan heb je soms helemaal geen zorg nodig. En als het dan toch nodig is, zijn er altijd mensen die vrijwillig willen helpen. Bijvoorbeeld bij het onderhoud van de tuin of als je echt zorg nodig hebt kan dit net als thuis, gewoon bij jou in het Thuishuis komen.’ Vanuit haar ervaring in de ouderenzorg en in langer-thuisflats ziet Thirsa een duidelijk verschil: ‘In andere woonvormen draait het vaak om georganiseerde activiteiten. Hier ontstaat het contact doordat je samen woont en niet omdat het op het programma staat.’ Samenleven is hier letterlijk de basis. Niet omdat het moet, maar omdat het werkt.

Snel nieuwe bewoners

‘Het gebeurt niet vaak dat er een plek vrijkomt’,  zegt Lotte. ‘Maar als het moment daar is, schakelen we snel. De woningcorporatie wil graag snel een nieuwe huurder. En door de andere activiteiten die we als stichting organiseren en de naamsbekendheid die we hebben opgebouwd kunnen we ook altijd snel een nieuwe bewoner aandragen. In de praktijk hebben we daardoor nooit met leegstand te maken.’ 

Een brede beweging

Het Thuishuis is onderdeel van een bredere beweging. Vanuit stichting Thuishuis Woerden worden niet alleen woonvormen ontwikkeld, maar ook allerlei activiteiten opgezet voor ouderen in de wijk. Allen ontstaan vanuit de wensen en behoeften van ouderen en gericht op het in contact komen met ouderen. Van scootmobieltochten tot vaartochtjes, van popup-terras bij de Thuisbus, tot individuele Thuisbezoeken. In Woerden bereikt de stichting inmiddels zo’n 1700 ouderen.

Achter de voordeur komen

‘We willen manieren vinden om achter de voordeur te komen’, vertelt Thirsa. ‘ANWB Automaatje, een vervoerservice waarbij vrijwillige chauffeurs met hun eigen auto minder mobiele plaatsgenoten vervoeren, was daar een ingang voor. Maar ook huisartsen, wijkteams en buurtinitiatieven spelen een rol. En als iemand eenmaal in beeld is, zorgen we dat ze aangehaakt blijven via een magazine, via contact en via activiteiten.’

Een woonvorm in de schijnwerpers 

Inmiddels groeit de aandacht voor het Thuishuisproject. Steeds meer gemeenten zien het als kansrijk voorbeeld van geclusterd wonen, en Thuis in Welzijn wil in 2030 vijftig nieuwe projecten realiseren, zowel in bestaande bouw als in nieuwbouw. Dat is ambitieus – want een huis opzetten vraagt tijd, samenwerking en doorzettingsvermogen. ‘Gemeenten weten ons te vinden’, constateert Lotte. ‘En we gaan dan ook graag aan de slag met hen om ook daadwerkelijk nieuwe Thuishuisprojecten te realiseren.’