Van zorgaanbieder naar coöperatie - Oudewater bouwt aan toekomstbestendige gemeenschap

Van traditionele zorgaanbieder naar coöperatie. Dat is de transformatie waar De Wulverhorst mee bezig is. ‘Het gaat er niet om onze organisatie in de lucht te houden. Het gaat om samen zorgen voor de gemeenschap en kijken wat en wie daarvoor nodig is.’ Aan het woord is bestuurder Joyce Jacobs.

De transformatie in Oudewater gaat over een andere manier van kijken. Met een denktank van burgers en ‘Het Touwteam’, waar vrijwilligers hun talenten inzetten om anderen te ondersteunen. En over het belang van lokaal opereren. ‘We werken samen met tal van organisaties en stadsgenoten in Oudewater’, aldus Joyce. ‘Samen willen we de gemeenschap goed bedienen.’

Kracht van lokaal te werk gaan

In Oudewater krijgen ze vaak de vraag wanneer ze hun coöperatie gaan opschalen. Een vraag waar ze een duidelijk antwoord op hebben: niet. ‘De kracht van deze casus zit ‘m juist in het lokale’, zegt Joyce. ‘Omdat we lokaal opereren, kunnen we goed inspelen op de situatie. Dat rijmt niet altijd met prikkels die gegeven worden vanuit regelgeving. Zo wordt vanuit IZA “welzijn op recept” voorgeschreven. Een concept waarvan we de gedachten onderschrijven, maar lokaal anders invulling aan geven. Het doel moet belangrijker zijn dan het middel.’

Kijken vanuit de gemeenschap

Oudewater heeft met haar aanwezige gemeenschapskracht vruchtbare grond voor coöperatie. Toch is dat geen vanzelfsprekendheid. De gemeenschapskracht is ook het gevolg van anders kijken. ‘Als je door de bril van de gemeenschap kijkt, kijk je vanuit verschillende perspectieven naar een vraagstuk’, legt Joyce uit. ‘Niet alleen vanuit het hokje VVT, waar we een handje hebben van problematiseren. Het is een gegeven dat we bijvoorbeeld een arbeidsmarktvraagstuk hebben. Door daar met verschillende partijen naar te kijken, ontstaan echter nieuwe ideeën om dingen samen te doen. En dat merken we. Steeds meer mensen zijn bereid om dingen voor elkaar te doen.’

Mix van bewoners in wooncomplex

De Wulverhorst pakt haar rol in deze transformatie. Neem het concept beschut wonen. Samen met onder meer de woningcorporatie realiseren zij dit concept, waarbij mensen in een mix van leeftijden en ondersteuningsbehoeften bij elkaar wonen. Ouderen, maar ook reguliere bewoners, jeugd en mensen met psychische en verstandelijke kwetsbaarheden. Geen verzorgingshuis dus, maar een wooncomplex waar diversiteit en inclusie ervoor zorgt dat je er voor elkaar bent.

En dat maakt uit, zo blijkt uit een persoonlijk voorbeeld van Joyce. ‘Mijn moeder woont in zo'n complex. Daar zag ik dat kennissen van haar moesten wachten op de thuiszorg voor het aantrekken van de steunkousen, wat hun kaartavond belemmerde. Dat heeft ertoe geleid dat ze nu bij elkaar de kousen aan- en uittrekken.’ Dat was in een verzorgingshuis niet gelukt. Maar nu wel, juist doordat mensen met verschillende talenten en ondersteuningsbehoeften bij elkaar wonen. ‘Dit is niet het huidige systeem efficiënter maken, dit is transformatie.’

Integraal werken

Door lokaal te werken maak je gemakkelijker uitstapjes naar andere partijen, licht Joyce toe. ‘We kijken met steeds meer partijen samen naar oplossingen voor lastige vraagstukken. Een mooi voorbeeld is een lastige casus in de jeugdzorg, waar mede door toedoen van voormalig (ouderen)zorgorganisatie De Wulverhorst iemand in het Oudewaterse netwerk kon blijven wonen. Hiervoor deden zorgmedewerkers taken die normaal gesproken buiten hun functieomschrijving vallen. Dat leverde nieuwe kennis op voor de betreffende zorgmedewerkers, maar vooral ook trots. En het heeft er zelfs toe geleid dat De Wulverhorst een verpleegkundig technisch thuiszorgteam opgezet heeft.’

Hulpvraag verbinden aan zorgaanbod

In Oudewater worden twee belangrijke schakels tussen hulpvraag en zorgaanbod ontwikkeld, te weten een denktank van burgers en ‘Het Touwteam’. Dit is de schakel tussen formele en informele zorg. Beide lopen steeds beter. Waar in het begin burgers met hun wensenlijstjes aankwamen, zijn de mensen uit de burgerraad inmiddels de ogen en oren in hun straat. Zij ondersteunen bij incidentele hulpvragen. Denk aan iemand die alleen thuis is en griep heeft, die hulp krijgt met boodschappen. Bij Het Touwteam komen de meer structurele hulpvragen terecht. Bijvoorbeeld iemand die behoefte heeft aan een maatje die wekelijks mee naar de markt of het ziekenhuis gaat. Pas als dat niet lukt, komt professionele zorg van De Wulverhorst in beeld.

Bewust lokaal

Typerend voor deze denktank is de wijze waarop de naam tot stand is gekomen. Voorheen ging deze groep door het leven als burgerraad, inmiddels is dit omgedoopt tot de denktank ‘Samen Zorgen Voor Elkaar’. Een naam die niet vanuit de zorg bedacht is, maar die zij zelf bedacht hebben. Dat is belangrijk omdat het gevaar om te institutionaliseren continu op de loer ligt. ‘Voordat je het weet komt er een functiebeschrijving en ontstaan er bepaalde criteria,’ besluit Joyce. Bewust lokaal dus.