Schaal van zorg(netwerken)
Om persoonsgerichte zorg te kunnen blijven bieden is het belangrijk om na te denken welke zorg op welke schaal te organiseren. Wat doen we lokaal, wat in de wijk, wat juist regionaal of bovenregionaal, en wat (inter)nationaal? Enerzijds zien we de behoefte om zorg lokaal en nabij de mens te organiseren, bijvoorbeeld in de wijk. Anderzijds zien we overkoepelende samenwerkingen tussen organisaties in grotere gebieden ontstaan.
Om persoonsgerichte zorg te kunnen blijven bieden is het belangrijk om na te denken welke zorg op welke schaal te organiseren. Wat doen we lokaal, wat in de wijk, wat juist regionaal of bovenregionaal, en wat (inter)nationaal? Enerzijds zien we de behoefte om zorg lokaal en nabij de mens te organiseren, bijvoorbeeld in de wijk. Anderzijds zien we overkoepelende samenwerkingen tussen organisaties in grotere gebieden ontstaan.
Binnen de oriëntatie ‘Schaal van zorgnetwerken’ staat het inrichtingsvraagstuk ‘Wat organiseer je op welke schaal?’ centraal. We bekijken hoe er in zorgnetwerken over organisatie- en domeingrenzen heen gewerkt wordt en hoe dit te organiseren blijft. Hoe verhouden verschillende zorgnetwerken zich tot elkaar en waar liggen de grenzen? En bestaat er zoiets als ‘de optimale schaal’?
Vijf factoren
Bij de keuze voor een bepaalde schaal kunnen verschillende factoren van invloed zijn. Het is een uitkomst van sociale en politieke processen en van verschillende belangen, waarden en percepties van betrokkenen. Prof. dr. Mirella Minkman (2020) onderscheidt vijf factoren die de keuze voor een bepaalde schaal beïnvloeden:
- Het aantal mensen in een gebied met dezelfde behoeften.
- De behoefte aan gespecialiseerde kennis.
- De maximale maat waarop het aanbod nog overzichtelijk georganiseerd en gecontroleerd kan worden.
- De historisch ontwikkelde grenzen (bijvoorbeeld geografisch).
- De invloed van waarden van betrokkenen (inclusiviteit vs. efficiëntie).
Deze vijf factoren zijn goed om te overwegen voor een passende schaal. Bij een niet-passende schaal liggen namelijk onduidelijkheid, veel (bureaucratisch) overleg, weinig voortgang en financiële risico’s op de loer.
Doel schaal van zorgnetwerken
In dit project willen we kennis over schaalvraagstukken verrijken en netwerken op weg helpen. We bekijken wat er in de (wetenschappelijke) literatuur bekend is over de schaalgrootte van netwerken en onderzoeken welke kennis en ervaring er in de praktijk beschikbaar is binnen verschillende netwerken. Door de kennis vanuit de literatuur en praktijkervaringen te bundelen, ontstaat er een denkmodel waarmee netwerken met elkaar in gesprek kunnen gaan over schaalvraagstukken die voor hen belangrijk zijn. Dit denkmodel wordt tevens opgenomen in een publicatie over schaalvraagstukken.
Meer weten over schaal van zorg(netwerken)?
- Overwegingen en dillema's over schaal en meerschaligheid, publicatie 2023
- Hoe organiseer je netwerkzorg goed?, verhaal en een video 2022
- Verkenning: de schaal van netwerkzorg, publicatie 2021
- Schaalverwarring in de regio - blog Skipr van Mirella Minkman, 2020
- Suitable Scales; Rethinking Scale for Innovative Integrated Care Governance, 8 januari 2020
- Scaling Care - Jeroen Postma