Naar hoofdinhoud Naar footer

Toolbox

Samenwerken met kleinschalige zorg

Laatst bijgewerkt op: 16-06-2025

De zorg voor kwetsbare ouderen en mensen met een beperking komt steeds meer onder druk te staan. Dit komt onder andere door de toenemende vergrijzing en complexiteit van zorgvragen in combinatie met een tekort aan zorgprofessionals. Tegelijkertijd groeit ook het aantal kleinschalige zorgorganisaties. Op deze pagina vind je een overzicht van werkzame elementen voor de samenwerking tussen nieuwe of bestaande kleinschalige zorgorganisaties en andere betrokken partijen. Deze informatie kun je gebruiken als inspiratie om aan de slag te gaan in jouw regio.

Wat is kleinschalige zorg? 

Kleinschalige residentiële zorgorganisaties zijn woonzorgvoorzieningen waar mensen met een Wlz-indicatie, zoals ouderen of mensen met een beperking, wonen in een kleinschalige, huiselijke setting. De zorg is sterk gericht op nabijheid, vaste zorgverleners en behoud van eigen regie. Deze organisaties variëren in opzet en rechtsvorm: ze kunnen commercieel zijn (met winstoogmerk) of ideëel georganiseerd (zonder winstoogmerk), en opereren vaak buiten het traditionele verpleeghuis- of instellingenspectrum. De financiering verloopt via verschillende constructies zoals VPT, MPT, PGB of verblijf met of zonder behandeling. 

Organisatie van medisch generalistische zorg 

Steeds meer cliënten met een Wlz-indicatie kiezen voor wonen in kleinschalige zorg. In kleinschalige zorg gaat het vaak om zorg zonder behandeling en is de huisarts hoofdbehandelaar (Wlz-zorg zonder behandeling of Zvw-zorg). Met de groei van kleinschalige zorginitiatieven krijgen huisartsen er potentieel veel cliënten bij. Tegelijkertijd worden de zorgvragen complexer, wat inzet vraagt van specialisten ouderengeneeskunde, verpleegkundig specialisten of artsen verstandelijk gehandicapten. Zonder heldere regionale afspraken over taakverdeling en samenwerking ontstaat druk op huisartsen, die deze zorg vaak niet willen of kunnen opnemen zoals bijvoorbeeld door de VGN en andere partijen wordt benadrukt. 

Dit heeft gevolgen voor de organisatie van de medisch-generalistische zorg (MGZ). Tegelijkertijd is er sprake van een toenemende variatie in zorgvormen en financieringsconstructies, zoals het volledig pakket thuis (VPT), modulair pakket thuis (MPT) of persoonsgebonden budget (PGB), waarmee cliënten zelf zorg kunnen inkopen of organiseren. Deze variatie maakt de verantwoordelijkheidsverdeling complexer en vraagt om heldere afspraken en betere afstemming tussen betrokken zorgverleners. 

In de praktijk wordt de verantwoordelijkheid voor passende zorg en samenwerking vaak bij kleinschalige zorgorganisaties gelegd, terwijl de druk ook voortkomt uit bredere regionale keuzes en standpunten van beroepsgroepen en VVT-organisaties. De oplossing zit in het samenwerken en gebruikmaken van elkaars expertises in de regio. Deze samenwerking vraagt om wederkerigheid en gedeelde verantwoordelijkheid binnen de regio. 

In deze toolbox vind je een overzicht van werkzame elementen voor de samenwerking tussen nieuwe of bestaande kleinschalige zorgorganisaties en andere betrokken partijen, zoals huisartsen, VVT-aanbieders en zorgkantoren. Deze informatie kun je gebruiken als inspiratie om aan de slag te gaan in jouw regio, op een manier die daar passend is. 

Er is onderscheid gemaakt tussen wat belangrijk is bij het opstarten van een nieuw initiatief en wat van waarde is voor het versterken van bestaande samenwerkingen. Per element lees je een korte toelichting, aangevuld met praktijkvoorbeelden, tips en hulpmiddelen.