Meetplan opstellen

Wat staat er in een meetplan?

Het meetplan is een overzicht van:

• De hypothesen, al dan niet met prioritering van welke hypothesen het belangrijkste zijn om te gaan onderzoeken;
• de uitkomstmaten die je wilt meten;
• de informatiebron, waar of bij wie je gaat meten of de informatie gaat inwinnen;
• de procedure voor het uitvoeren van het meetplan;
• en de risico’s, externe factoren of randvoorwaarden die de haalbaarheid van je meetplan kunnen beïnvloeden.

Wanneer je al deze factoren meeneemt, eindig je met een praktisch en doordacht meetplan waar je direct mee aan de slag kan.

Uitkomstmaten en informatiebronnen

Vaak kan je een hypothese niet direct toetsen. Stel dat de hypothese is dat door een interventie ouderen zich minder eenzaam voelen. Dan is het nodig om het concept ‘eenzaamheid’ te vertalen naar 1 of meerdere uitkomstmaten. Zo kan je eenzaamheid kwantitatief meten met gestandaardiseerde vragenlijsten, of via kwalitatieve methoden door observaties of interviews.

Verschillende bronnen en methoden

Soms kan je informatie ophalen uit bestaande bronnen, zoals het elektronisch cliënten dossier (ECD). Vaak is het echter nodig om gericht nieuwe informatie op te halen. Dit kan op verschillende manieren. Denk aan:

• gesprekken met de gebruikers van digitale zorgtoepassingen;
• (log)data analyseren uit de technologie;
• vragenlijstonderzoek;
• meelopen op locatie (observeren).

Extra overwegingen bij kwantitatief onderzoek

Zorg bij kwantitatief onderzoek dat data die wordt opgehaald een uniforme structuur heeft. Zo kunnen databestanden aan elkaar gekoppeld worden. Het verzamelen van data vraagt om:

• een datamanagementplan
• een verwerkingsovereenkomsten met eindgebruikers
• het voldoen aan de eisen van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)
• een aanvraag bij een (medisch) ethische toetsingscommissie ((M)ETC)

Procedure en risico’s

Evalueer de werkzaamheden die nodig zijn om het meetplan uit te voeren. Probeer risico’s in de aanpak te identificeren, en bedenk waar mogelijk alternatieven. Dit kan bijvoorbeeld door te kiezen voor een andere onderzoeksmethode voor enkele effecten. Ook kun je ervoor kiezen om te accepteren dat de kans bestaat dat iets niet of maar beperkt meetbaar is.

Vraag jezelf af: is het de moeite waard om extra kennis te verzamelen, gezien de tijd en middelen die dat kost? Bij het beschrijven van je hypothesen denk je hier opnieuw over na. Hier heb je nu beter zicht op, omdat je de methode voor het verzamelen van deze kennis hebt uitgewerkt. Bestaat er twijfel over de doelmatigheid of haalbaarheid? Dan is het raadzaam om dit vooraf af te stemmen met de belangrijkste betrokkenen.