Ken je cliënt
Laatst bijgewerkt op: 20-05-2025
Om (goede) zorg te kunnen leveren is het van belang dat je de cliënt goed kent en weet waar de wensen en behoeften liggen. Op deze pagina vind je informatie en hulpmiddelen die je helpen om de cliënt beter te leren kennen. Denk aan vragen die je kunt stellen, manieren om goed te observeren en tools om het gesprek aan te gaan, ook als praten lastig is.
Verhuizen naar zorginstelling
Voor verhuizing naar de zorginstelling heeft de cliënt al een leven geleid, met gewoontes, rituelen en bepaalde voorkeuren. Dat is een lang leven als iemand op oudere leeftijd dementie krijgt en verhuist naar een zorginstelling. Dit kan ook op jongvolwassen leeftijd zijn als iemand een verstandelijke beperking heeft en vanuit het ouderlijk huis verhuist naar een zorginstelling.
Vaak is het niet meer thuis kunnen wonen erg verdrietig voor de familie, naasten en de persoon zelf. Ondanks een mogelijk vergevorderde dementie of verstandelijke beperking zullen de cliënten merken dat zij niet meer thuis zijn. Zij zullen hun dierbaren, geuren van thuis en de dagstructuur van thuis ook missen. Daarbij is er geen keuze in met wie je gaat samenwonen. Verhuizen naar een zorginstelling is een grote stap.
Woonzorgcentrum De Lunette van Sensire heeft een mooie aanpak in het openen van de deuren. Bekijk de video:
In het kader van persoonsgerichte zorg is het wenselijk om het eigen leven zoveel mogelijk voort te zetten, ook als men woont in een zorginstelling. Inzicht in de geschiedenis van de cliënt kan duidelijkheid geven over kansen en mogelijke risico’s. De wensen en behoeften van de cliënt geven richting aan de invulling van de dag en de zorg. Zeker in de periode na de verhuizing is observatie belangrijk over hoe de cliënt omgaat met het feit dat hij niet meer thuis woont.
Stel vragen aan en observeer cliënten
In het kader van het opendeurenbeleid is het belangrijk om onder andere de volgende vragen te bespreken met de cliënt:
- Waarom is vrij naar buiten kunnen voor jou belangrijk?
- Wat wil je graag doen als je buiten bent? (Achterhaal waarom iemand naar buiten wil).
- Hoe voel je jezelf als je je verveelt of als je beweging nodig hebt? (Heb aandacht voor onderprikkeling).
- Wat heb je nodig als je veel emoties voelt? Hoe ziet dat er bij jou uit? (Heb aandacht voor overprikkeling).
- Hoe voel je je in de groep? Voel je je veilig bij de andere cliënten? (De groepsdynamiek kan reden zijn dat de cliënt weg wil van de locatie óf zich opsluit in zijn slaapkamer).
Handige tools om in gesprek te gaan met cliënten
- Toolbox achterhalen wensen en behoeften van cliënten in de gehandicaptensector
- Themapagina wensen en behoeften achterhalen van cliënten in de ouderenzorg
- Gesprekskaartjes Wzd
Soms is het lastig of niet mogelijk om met de client zelf in gesprek te gaan, omdat deze zich bijvoorbeeld niet verbaal kan uitdrukken. Dan is het observeren van de client erg belangrijk. Kijk bij de observatie ook naar ‘stil verzet’. In de gehandicaptenzorg verblijven mensen vaak al lange tijd in de zorginstelling, waardoor ze gewend kunnen raken aan vrijheidsbeperking. Observeer daarom goed de signalen van verzet.
Bekijk de video signalen van verzet:
Amerpoort
Al deze informatie over ‘Ken je cliënt’ kun je opnemen in een signaleringsplan. Lees meer over het signaleringsplan.
Familie en naasten
Ook kun je veel signalen ophalen door te spreken met de familie en naasten. Zie hiervoor de bouwsteen ‘Familie en naasten’.