Gemeente
Henk Verstappen is beleidsmedewerker Positieve Gezondheid voor de gemeente Horst aan de Maas en vertelt over de rol van de gemeente bij het opzetten van de HIB. ‘Als gemeente heb je contact met veel verschillende partners in de regio. Dit heeft bij het opzetten van de HIB enorm geholpen. Als het spannend werd, kon de gemeente als neutrale partner in gesprek met de verschillende deelnemers om knelpunten te bespreken en hobbels glad te strijken. Gemeenten hebben een unieke positie om de verbindende rol tussen de partijen te faciliteren.’
Zorg voor ontmoeting
Omdat er bij een HIB wordt samengewerkt met partijen uit verschillende domeinen, is het van belang om aandacht te hebben voor de zachte kant van het samenwerken. Denk hierbij aan een persoonlijke kennismaking om de samenwerkingspartner te leren kennen. Iemand die je persoonlijk hebt ontmoet, benader je makkelijker als de samenwerking dreigt vast te lopen. In Noord-Limburg was de frequentie van de fysieke afspraken afhankelijk van de fase van het project: naarmate de HIB-samenwerking vorderde, nam de frequentie af. ‘We kwamen wel weer meer fysiek bij elkaar toen het spannend werd', aldus Henk Verstappen.
Daarnaast zijn deze fysieke ontmoetingen belangrijk om de rol van de betrokkenen te verduidelijken. Hierbij kan er ook aandacht worden besteed aan wat de partijen kunnen inbrengen en wat ze spannend vinden. Voor algemeen belang is het waardevol om de motivatie, drijfveren en het belang van het deelnemende partijen te verhelderen. Dit is aan te raden aan het begin van de samenwerking én tijdens het project als er nieuwe mensen bij betrokken raken. Hierdoor ontstaat er ook vertrouwen in elkaar en in de kennis en kunde van de samenwerkingspartners. Dit is belangrijk, aangezien je vanuit iedere deelnemende partij een stukje kennis en kunde nodig hebt om de HIB op te zetten en tot een succes te brengen.
Spreek dezelfde taal
Omdat je mogelijk samenwerkt met organisaties uit verschillende domeinen kan het voorkomen dat er een professionele taalbarrière is. Het lukt vaak niet om vakjargon geheel te vermijden, maar er kan wel naar begrijpelijkheid gestreefd worden. Leg daarom jargon duidelijk uit en vraag regelmatig of iedereen het kan volgen wanneer toch jargon gebruikt wordt. De samenwerking heeft veel baat bij een gemeenschappelijke taal die voor iedereen te begrijpen is. Dit is ook iets dat zich ontwikkelt naarmate het project vordert.
Ook is het goed om te beseffen dat het financiële construct van de HIB ingewikkeld is. Een HIB brengt een financieel en juridisch construct met zich mee waarbij het waardevol is om de focus op de inhoud en de baten voor de burgers te houden en niet alleen op de mogelijke financiële opbrengsten. Vanuit de gemeente werd als tip meegegeven dat het waardevol is om ook hier te werken aan begrijpelijkheid. Eén manier om dat te doen is door het concretiseren van het geheel om het vervolgens te kunnen opdelen in brokken.
Houd focus op de inhoud en de baten voor de burger
Regionale aanpak en regelruimte in iedere gemeente
Valpreventie in Noord-Limburg is onderdeel van een groot regionaal programma ‘De Gezondste Regio van 2025’. Deze inbedding in een brede, gedeelde visie helpt om lokaal regelruimte te hebben en op organisatie- en regionaal niveau comfort te bieden op financiering en kwaliteit. Ook helpt het de urgentie op valpreventie vast te houden. De aanpak verschilt per gemeente. Er zijn gemeenten die vooraf de gemeenschap meer willen betrekken, zodat zij vanuit de gemeenschap beter de waarde kunnen bepalen van een interventie zoals valpreventie. Andere gemeenten hebben meer een top-down aanpak. Hoe je te werk gaat als gemeente is afhankelijk van de stijl die bij jouw gemeente past. Er zijn voor- en nadelen te noemen van beide aanpakken. Om van elkaar te leren, is het belangrijk dat je faciliteert dat de gemeenten van elkaar kunnen leren in hun aanpak.